59 / 367
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
49
ระดับที่ ๔ วิเคราะห์ (Analyze)
เป็นระดับที่ผู้เรียนสามารถแจกแจง แยกแยะสิ่งของ วัตถุ เหตุการณ์
ปรากฏการณ์ ระบบต่างๆ ออกเป็นองค์ประกอบหรือส่วนย่อย ๆ และพิจารณา
ความเกี่ยวข้องกันของส่วนย่อยแต่ละส่วน รวมถึงพิจารณาความเกี่ยวข้องของแต่ละ
ส่วนย่อยกับสิ่งของ วัตถุ เหตุการณ์ ปรากฏการณ์ ระบบต่างๆ ที่ได้แยกแยะออกมา
ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อประเมินการวิเคราะห์ เช่น
- ปากใบมีความสำ�คัญอย่างไรต่อการทำ�หน้าที่ของใบพืช
- การถ่ายโอนความร้อนระหว่างสสารมีผลต่อการเกิดลมอย่างไร
- ระบุปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของน้ำ�แข็งขั้วโลก และแต่ละ
ปัจจัยมีความสัมพันธ์กันหรือไม่ อย่างไร
ระดับที่ ๕ ประเมินค่า (Evaluate)
เป็นระดับที่ผู้เรียนสามารถตัดสินคุณค่าโดยอาศัยเกณฑ์และมาตรฐาน
ซึ่งอาจทำ�ได้ด้วยวิธีวิพากษ์ (Critisize) ตรวจสอบ (Checking)
ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อประเมินการประเมินค่า เช่น
- แบบจำ�ลองใดที่อธิบายเกี่ยวกับระบบสุริยะได้ครบถ้วนและใกล้เคียง
กับข้อเท็จจริงมากที่สุด
- ถ้าต้องอธิบายเรื่องความหนาแน่นให้น้องชั้น ป.๔ เข้าใจ จะมีวิธีการ
อย่างไรบ้าง
- ถ้าต้องสร้างแบบจำ�ลองแสดงลักษณะของอะตอมอีกครั้งหนึ่ง จะทำ�ให้
เหมือนจริงมากกว่าแบบจำ�ลองที่ทำ�ไว้ก่อนหน้านี้ได้อย่างไรบ้าง
ระดับที่ ๖ สร้างสรรค์ (Create)
เป็นระดับที่ผู้เรียนสามารถนำ�ส่วนย่อยต่าง ๆ หรือองค์ประกอบย่อยเข้า
มาเชื่อมโยงกันเป็นภาพรวมของสิ่งของ วัตถุ เหตุการณ์ ปรากฏการณ์ ระบบต่าง ๆ
อย่างมีเหตุผล โดยผ่านการออกแบบ การวางแผน การสร้าง การผลิต การก่อให้เกิด
(Generating)
ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อประเมินการสร้างสรรค์ เช่น
- เสนอแนวทางอื่น ๆ ที่จะทำ�ให้ประเทศไทยมีพลังงานไว้ใช้ผลิตไฟฟ้า
ได้เพียงพอต่อความต้องการของคนทั้งประเทศ
- นักเรียนเห็นด้วยกับการนำ�เทคโนโลยีตัดต่อพันธุกรรมมาใช้กับผลผลิต
ทางการเกษตรหรือไม่ เพราะเหตุใด
- เพราะเหตุใดหมาป่าจึงไม่สามารถทำ�ลายบ้านของหมูตัวที่ ๓ ได้
- ถ้าสามารถเปลี่ยนตอนจบของนิทานเรื่องนี้ นักเรียนจะเปลี่ยนตอนจบ
ของนิทานเรื่องนี้ให้เป็นอย่างไร