จากนั้นครูอาจยกตัวอย่างเมื่อนำ�กระถางที่ปลูกต้นไม้บางชนิดมาไว้ในห้องนอนเป็นเวลาหลาย
วัน แม้จะรดน้ำ�ทุกวันก็พบว่าต้นไม้ไม่เจริญเติบโตเท่าที่ควร แต่เมื่อยกกระถางนั้นออกไปนอกห้องนอน
และนำ�ไปวางไว้กลางแจ้งต้นไม้กลับเจริญเติบโตเร็ว เหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น ซึ่งนักเรียนควรบอกได้ว่า
เมื่อปัจจัยของสิ่งแวดล้อมบางอย่างเปลี่ยนแปลงไปจะมีผลต่อการสังเคราะห์ด้วยแสง เช่น การเพิ่ม
ความเข้มแสง หรือการรดน้ำ�ในปริมาณมาก หรือในทางกลับกันอาจถามนักเรียนว่า
ถ้านำ�พืชที่ปลูกอยู่กลางแจ้งมาไว้ในที่ร่ม อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะเป็นอย่างไร
11.5.1 ปัจจัยจำ�กัดในกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง
ครูให้นักเรียนศึกษารูป 11.24 ในหนังสือเรียน และอธิบายเพิ่มเติมว่าเมื่อเพิ่มความเข้มแสง
อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะเพิ่มขึ้น เส้นกราฟจึงมีความชันเพิ่มขึ้น ความเข้มแสงช่วงนี้จึงมีผลต่อ
การสังเคราะห์ด้วยแสงและเป็นปัจจัยจำ�กัด แต่เมื่อความเข้มแสงเพิ่มขึ้นถึงระดับหนึ่ง เส้นกราฟ
จะขนานกับแกน X แม้ว่าจะเพิ่มความเข้มแสงอีก เส้นกราฟยังเป็นเช่นเดิมแสดงว่าอัตราการสังเคราะห์
ด้วยแสงคงที่ ความเข้มแสงนี้จะไม่ใช่ปัจจัยจำ�กัดอีกต่อไป และถ้าต้องการเพิ่มอัตราการสังเคราะห์
ด้วยแสงอีก ต้องพิจารณาว่ามีปัจจัยอื่นใดอีกบ้างที่เป็นปัจจัยจำ�กัด แล้วจึงไปเพิ่มปัจจัยนั้นก็จะทำ�ให้
เส้นกราฟมีความชันเพิ่มขึ้นได้ สำ�หรับคำ�ถามในหนังสือเรียนมีแนวการตอบดังนี้
จากกราฟ ช่วง A หรือ B ที่การสังเคราะห์ด้วยแสงมีแสงเป็นปัจจัยจำ�กัด
ช่วง A
ถ้าต้องการเพิ่มอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงของพืชชนิดนี้ในช่วง B ควรทำ�อย่างไร
ให้พิจารณาว่าปัจจัยใดเป็นปัจจัยจำ�กัดแล้วจึงเพิ่มปัจจัยนั้น เช่น ความเข้มข้นของ CO
2
เป็นต้น
ครูให้นักเรียนศึกษารูป 11.25 ในหนังสือเรียน และให้นักเรียนตอบคำ�ถามในหนังสือเรียน
ซึ่งมีแนวการตอบดังนี้
จากกราฟ ช่วง C หรือ D ที่การสังเคราะห์ด้วยแสงมี CO
2
เป็นปัจจัยจำ�กัด
ช่วง C
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 11 | การสังเคราะห์ด้วยแสง
ชีววิทยา เล่ม 3
211