32 / 302
8.3 การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก
จุดประสงค์การเรียนรู้
อธิบายและเปรียบเทียบกระบวนการสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้และเพศเมียของพืชดอก
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูทบทวนความรู้เดิมเกี่ยวกับการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก โดยใช้คำ�ถามถามนักเรียนว่า
ระยะใดที่มีการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ในวัฏจักรชีวิตแบบสลับของพืช นักเรียนควรตอบได้ว่า แกมีโทไฟต์
เป็นระยะที่มีการสร้างเซลล์สืบพันธุ์
8.3.1 การสร้างไมโครสปอร์และเมกะสปอร์ และการสร้างเซลล์สืบพันธุ์
ครูให้นักเรียนศึกษารูป 8.11 การสร้างเซลล์สืบพันธุ์ของพืชดอก ดังนี้ การสร้างเซลล์สืบพันธุ์
เพศผู้เกิดที่อับเรณูของเกสรเพศผู้ ภายในอับเรณูจะมีไมโครสปอมาเทอร์เซลล์ที่แบ่งเซลล์แบบไมโอซิส
ได้เป็นไมโครสปอร์จำ�นวน 4 เซลล์ โดยไมโครสปอร์แต่ละเซลล์นี้จะแบ่งแบบไมโทซิสต่อไปได้เป็น
2 นิวเคลียสคือ เจเนอเรทิฟนิวเคลียสกับทิวบ์นิวเคลียส ซึ่งเรียกไมโครสปอร์ที่ผ่านการแบ่งเซลล์
แล้วนี้ว่าเรณู ซึ่งจะทำ�หน้าที่สร้างสเปิร์มเพื่อปฏิสนธิกับเซลล์ไข่
ส่วนการสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมียเกิดขึ้นที่เกสรเพศเมีย โดยจะมีเมกะสปอร์มาเทอร์เซลล์ที่
แบ่งเซลล์แบบไมโอซิสได้เป็นเมกะสปอร์จำ�นวน 4 เซลล์ โดยเมกะสปอร์ 3 เซลล์สลายไป เหลือ 1 เซลล์
ที่แบ่งเซลล์แบบไมโทซิส 3 ครั้งติดต่อกัน ได้ 8 นิวเคลียส แยกกันอยู่ที่ขั้วตรงข้าม ขั้วละ 4 นิวเคลียส
โดย 3 นิวเคลียสของขั้วบนเคลื่อนที่ไปอยู่ตรงข้ามกับไมโครไพล์ และสร้างเยื่อหุ้มล้อมรอบเรียกว่า
แอนติโพแดล ส่วนอีก 3 นิวเคลียสของขั้วล่างเคลื่อนไปอยู่ทางด้านของไมโครไพล์โดยมี 1 เซลล์ที่ทำ�
หน้าที่เป็นเซลล์ไข่ ส่วนอีก 2 เซลล์อยู่ด้านข้างเรียกว่า ซินเนอร์จิด และนิวเคลียสที่เหลืออีกอย่างละ
1 เซลล์ของขั้วบนและขั้วล่างจะเคลื่อนที่มาอยู่ตรงกลาง เรียกว่า โพลาร์นิวคลีไอ เกิดเป็นเซลล์
ขนาดใหญ่อยู่ตรงกลางถุงเอ็มบริโอเรียกว่า เซนทรัลเซลล์
จากนั้นให้นักเรียนตอบคำ�ถามในหนังสือเรียนซึ่งมีแนวการตอบดังนี้
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 8 | การสืบพันธุ์ของพืชดอก
ชีววิทยา เล่ม 3
20