28 / 302
หลังทำ�กิจกรรมครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุปผลการทำ�กิจกรรม โดยครูอาจทบทวน
ความรู้เกี่ยวกับหน้าที่ของดอกที่นักเรียนเคยศึกษามาแล้วโดยใช้คำ�ถามถามนักเรียนว่า โครงสร้างและ
ส่วนประกอบของดอกมีความสัมพันธ์กับหน้าที่ของดอกอย่างไร ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนอภิปรายร่วมกัน
เพื่อนำ�ไปสู่ข้อสรุปว่า โครงสร้างและส่วนประกอบของดอกมีความสัมพันธ์กับหน้าที่ของดอก คือ
ใช้ในการสืบพันธุ์ ดอกทุกชนิดถึงจะแตกต่างกัน แต่จะมีโครงสร้างเหมาะสมเพื่อทำ�หน้าที่สืบพันธุ์
เหมือนกัน โดยกลีบเลี้ยงปกติมักมีสีเขียว ทำ�หน้าที่ป้องกันส่วนประกอบอื่นๆ ของดอกอ่อนที่อยู่ด้านใน
เอาไว้ กลีบดอกมักมีรูปร่างและสีสันสวยงามเพื่อดึงดูดแมลงหรือสัตว์อื่นๆ ในการผสมพันธุ์ ส่วนเกสร
เพศผู้และเกสรเพศเมียซึ่งอาจมีจำ�นวนแตกต่างกันในดอกแต่ละชนิดแต่ทำ�หน้าที่เหมือนกันคือ เป็น
อวัยวะที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์
จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับชนิดของผล โดยใช้ผลจากการทำ�กิจกรรม 8.1
ตอนที่ 2 ประกอบกับรูป 8.6 ดอกและผลเดี่ยว 8.7 ดอกและผลกลุ่ม และ 8.8 ช่อดอกและผลรวมของ
ยอ ประกอบการอภิปราย ครูอาจยกตัวอย่างเพิ่มเติมว่า ผลของมะม่วง แตงโม ทุเรียน กล้วย มังคุด
ละมุด มะนาว ส้มโอ ฟักทองและแตงกวาเป็นผลเดี่ยว ผลนมแมว สายหยุดและสตรอเบอรี เป็น
ผลกลุ่ม ส่วนผลรวมนั้นดังเช่นที่ยกตัวอย่างในหนังสือเรียน
ชนิดของดอกและจำ�นวนรังไข่ภายในดอกมีความสัมพันธ์กับชนิดของผลอย่างไร
- รังไข่ 1 รังไข่ ที่อยู่ในดอกเดี่ยว 1 ดอกหรือดอกย่อย 1 ดอกในดอกช่อ เมื่อเจริญเป็นผล
ผลนั้นจะเป็นผลเดี่ยว
- รังไข่หลายรังไข่ที่อยู่ในดอกเดี่ยว 1 ดอกเมื่อเจริญเป็นผล ผลนั้นจะเป็นผลกลุ่ม
- รังไข่ของดอกย่อยแต่ละดอกที่อยู่ชิดกันแน่นจะเจริญร่วมกันขึ้นมาเป็นผลย่อยที่อยู่
เบียดชิดกันบนแกนช่อดอกจนดูคล้ายเป็นผล 1 ผล ผลนั้นจะเป็นผลกลุ่ม
ตรวจสอบความเข้าใจ
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 8 | การสืบพันธุ์ของพืชดอก
ชีววิทยา เล่ม 3
16