41 / 302
เป็นเนื้อผลคือ ผนังผลชั้นกลางและผนังผลชั้นใน จากนั้นครูให้นักเรียนศึกษารูป 8.15 ผลมีเนื้อ และ
รูป 8.16 ผลแห้ง แล้วอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับลักษณะของผนังผล ซึ่งนักเรียนควรสรุปได้ว่าลักษณะ
ของผนังผลอาจอ่อนนุ่มมีลักษณะอวบน้ำ� เรียกว่า ผลมีเนื้อ และผนังผลที่แห้งแข็ง เรียกว่า ผลแห้ง ซึ่ง
ผลแห้งนั้นมี 2 แบบ คือ ผลแห้งแบบแตกและผลแห้งแบบไม่แตก
เมล็ดและเอ็มบริโอ
ครูให้นักเรียนศึกษาภาพเมล็ดพืชชนิดต่างๆ แล้วใช้คำ�ถามถามนักเรียนว่า
เมล็ดของพืชแต่ละ
ชนิดที่มีลักษณะแตกต่างกันนั้น มีกระบวนการเกิดที่เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
ซึ่งนักเรียน
อาจตอบว่า หลังการปฏิสนธิออวุลจะเจริญไปเป็นเมล็ด โดยผนังออวุลจะเปลี่ยนไปเป็นเปลือกเมล็ด
ซึ่งหุ้มล้อมเอ็มบริโอและเอนโดสเปิร์มที่อยู่ภายในเอาไว้ ครูให้นักเรียนศึกษารูป 8.17 การเจริญและ
พัฒนาของเอ็มบริโอและเอนโดสเปิร์ม เพื่อศึกษาเกี่ยวกับการเจริญและพัฒนาของเอ็มบริโอและ
เอนโดสเปิร์ม แล้วตอบคำ�ถามในหนังสือเรียน ซึ่งมีแนวคำ�ตอบดังนี้
การแบ่งเซลล์ของเอ็มบริโอในรูป 8.17 เป็นการแบ่งเซลล์แบบใด ทราบได้อย่างไร
แบ่งเซลล์แบบไมโทซิส เนื่องจากต้นสปอโรไฟต์ประกอบด้วยเซลล์ที่มีโครโมโซม 2 ชุด
ซึ่งต้นสปอโรไฟต์นี้เจริญเติบโตมาจากเอ็มบริโอ
การเจริญและการพัฒนาของเอ็มบริโอกับเอนโดสเปิร์มในเมล็ดพืชเกิดขึ้นพร้อมกันหรือไม่
อย่างไร
เกิดขึ้นพร้อมกัน เอ็มบริโอจะมีการเจริญและพัฒนาต่อไปจนเห็นโครงสร้างได้ชัดเจนในระยะที่
5 ซึ่งจะสังเกตเห็นเอนโดสเปิร์มเช่นเดียวกันซึ่งมีการเจริญและพัฒนาเป็นเนื้อเยื่อสะสมอาหาร
ไว้สำ�หรับการเจริญของเอ็มบริโอ
ในการศึกษาเกี่ยวกับเมล็ดและส่วนประกอบต่างๆ ครูอาจแจกเมล็ดที่แช่น้ำ�จนเปลือกนุ่มให้แก่
นักเรียนเพื่อสังเกตเมล็ดในประเด็นต่าง ๆ ต่อไปนี้
- ลักษณะภายนอกของเมล็ด
- ลักษณะภายในของเมล็ด
- ส่วนประกอบของเอ็มบริโอ
- จำ�นวนใบเลี้ยง
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 8 | การสืบพันธุ์ของพืชดอก
ชีววิทยา เล่ม 3
29