78 / 302
จากตัวอย่างผลการทำ�กิจกรรมของข้าวโพดในวันที่ 3 ยังไม่เกิดรากแขนง ดังนั้นครูอาจให้
นักเรียนเพาะเลี้ยงต่อเพื่อสังเกตว่ารากแขนงจะเกิดในวันที่เท่าไหร่
สำ�หรับตัวอย่างการทำ�กิจกรรมในครั้งนี้ พบว่ารากแขนงของข้าวโพดจะสังเกตได้ชัดเมื่อ
เพาะข้าวโพดไปแล้ว 6-7 วัน โดยมีลักษณะดังรูป
เฉลยคำ�ถามท้ายกิจกรรม
ส่วนใดของเมล็ดที่งอกออกมาก่อน งอกมาจากตำ�แหน่งใดของเมล็ดและตำ�แหน่งที่งอกของ
เมล็ดถั่วเขียวและเมล็ดข้าวโพดเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
ส่วนที่งอกออกมาก่อน คือ ส่วนที่จะเจริญไปเป็นราก โดยรากจะงอกออกมาจากรูเล็กใกล้
รอยแผลเป็นซึ่งเกิดจากก้านของออวุลหลุดออกไปเช่นเดียวกันทั้งของเมล็ดถั่วเขียว และ
เมล็ดข้าวโพด
การงอกและการเจริญเติบโตของรากถั่วเขียวและรากข้าวโพดเหมือนหรือแตกต่างกัน
อย่างไร
เหมือนกันคือ ถั่วเขียวและข้าวโพดงอกรากที่โผล่พ้นเมล็ดออกมาก่อนคือรากปฐมภูมิหรือ
รากแก้ว และจะมีรากทุติยภูมิหรือรากแขนงเจริญออกมาจากรากปฐมภูมิ ส่วนที่ต่างกันคือ
ข้าวโพดจะมีรากปฐมภูมิหรือรากแก้วเจริญออกมาช่วงระยะหนึ่งแล้วจะหยุด
การเจริญเติบโต แต่จะมีรากพิเศษงอกออกมาจากบริเวณอื่นอีกเป็นจำ�นวนมาก ซึ่งไม่พบ
ลักษณะนี้ในถั่วเขียว
รากแขนง
รากปฐมภูมิ
รากพิเศษ
ข้าวโพด
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 9 | โครงสร้างและการเจริญเติบโตของพืชดอก
ชีววิทยา เล่ม 3
66