84 / 302
ให้นักเรียนยกตัวอย่างการใช้ประโยชน์จากรากพืช โดยใช้ความรู้เกี่ยวกับโครงสร้างของราก
เพื่ออธิบายเหตุผลว่า เพราะเหตุใดพืชชนิดดังกล่าวจึงเหมาะสมกับการใช้ประโยชน์ในด้านนั้น
การใช้ประโยชน์จากรากหญ้าแฝก
มนุษย์ปลูกหญ้าแฝกเพื่อใช้ประโยชน์จากโครงสร้างและการเจริญเติบโตของรากหญ้าแฝก
ที่สามารถเจริญลึกลงไปในดิน ทำ�ให้เกิดเป็นกำ�แพงดินซึ่งช่วยป้องกันการพังทลายของดิน
ดินถล่มจากน้ำ�ท่วมฉับพลัน เนื่องจากรากของหญ้าแฝกมีลักษณะพิเศษต่างจากหญ้าทั่วไป
คือ สามารถเจริญเติบโตตามแนวดิ่งลงไปในดินหรือใต้ดินได้ 2-2.5 เมตร ซึ่งมากกว่า
รากหญ้าคาที่เจริญเติบโตลงไปในแนวดิ่งได้เพียง 50 เซนติเมตร นอกจากนี้การทำ�หน้าที่
ร่วมกันของรากฝอยของหญ้าแฝกที่มี 2 ขนาด ทำ�ให้รากของหญ้าแฝกเกาะดินได้ดี ซึ่งมี
รากฝอยขนาดใหญ่ทำ�หน้าที่เจาะและชอนไชลงดิน ส่วนรากฝอยขนาดเล็กจะเจริญ
แตกแขนงออกมาจากรากฝอยขนาดใหญ่ทำ�หน้าที่เป็นร่างแหช่วยในการยึดเกาะดิน
ด้วยเหตุนี้จึงทำ�ให้หญ้าแฝกเป็นพืชที่เหมาะสมแก่การปลูกเพื่อป้องกันการพังทลายของดิน
จากน้ำ�ท่วมฉับพลัน
(ที่มา: บทความเรื่อง “หญ้าแฝก” กำ�แพงดินธรรมชาติ ของสำ�นักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ
หรือ สวทช.)
ชวนคิด
เพราะเหตุใดบริเวณของรากที่มีการเติบโตปฐมภูมิสามารถดูดซึมน้ำ�ได้ แต่บริเวณรากที่มี
การเติบโตทุติยภูมิดูดซึมน้ำ�ไม่ได้
เนื่องจากบริเวณของรากที่มีการเติบโตปฐมภูมิ เนื้อเยื่อผิวด้านนอกของรากคือ เอพิเดอร์มิส
และขนรากที่มีผนังเซลล์บางทำ�ให้สามารถดูดซึมน้ำ�ผ่านเซลล์ได้ ส่วนบริเวณรากที่มีการ
เติบโตทุติยภูมิ เนื่อเยื่อผิวด้านนอกของรากเป็นเพริเดิร์มซึ่งด้านนอกสุดของเนื้อเยื่อ
เพริเดิร์มเป็นคอร์ก ประกอบด้วยเซลล์คอร์กเรียงตัวติดกันแน่นหลายชั้นและเซลล์คอร์กที่
เจริญเต็มที่จะไม่มีชีวิตจึงทำ�ให้บริเวณที่มีการเติบโตทุติยภูมิดูดซึมน้ำ�ไม่ได้
ตรวจสอบความเข้าใจ
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 9 | โครงสร้างและการเจริญเติบโตของพืชดอก
ชีววิทยา เล่ม 3
72