178 / 254
ไข้กาฬหลังแอ่น
(
Neisseria meningitidis
)
ชนิด polysaccharide (MPSV 4)
- เฉพาะผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 2 ปี ขึ้นไป และมีข้อบ่งชี้ดังนี้
1. ผู้ที่จะเดินทางไปยังบริเวณที่มีการระบาดของเชื้อไข้กาฬหลังแอ่น
ซึ่งมีซีโรกรุ๊ปที่วัคซีนป้องกันได้ เช่น ผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์
และอุมเราะห์ที่ประเทศซาอุดิอาระเบีย
2. กรณีที่มีการระบาดของเชื้อซีโรกรุ๊ปที่มีในวัคซีนเกิดขึ้น
3. กรณีก่อนไปศึกษาต่อชั้นมัธยมศึกษา หรือมหาวิทยาลัยที่ประเทศ
สหรัฐอเมริกา หรือประเทศอื่นที่กำ�หนดให้ต้องฉีดก่อนเข้าเรียน
ในสถาบันอุดมศึกษา
4. มีภาวะภูมิต้านทานต่อเชื้อนี้บกพร่องได้แก่ ภาวะม้ามไม่ทำ�งาน
หรือขาดสารคอมพลีเมนต์ส่วนปลาย
ไข้กาฬหลังแอ่นชนิดคอนจูเกต
(MCV4)
- MCV4-DT (MenactraTM) ในผู้ที่อายุ 9 เดือน-55 ปี
- MCV4-CRM (MenveoTM) ในผู้ที่อายุ 2-55 ปี
- ข้อบ่งชี้เหมือน MPSV4 ข้างต้น
พิษสุนัขบ้า
(Rabies)
- ทุกคนที่ถูกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำ�นมกัด
- ผู้ที่มีโอกาสสัมผัสเชื้อพิษสุนัขบ้า เช่น สัตวแพทย์ ผู้ทำ�งานใน
ห้องปฏิบัติการ หรือผู้เดินทางเข้าไปในถิ่นที่มีโรคพิษสุนัขบ้า
ชุกชุม
ที่มา : ปรับจากตารางคำ�แนะนำ�การใช้วัคซีนที่อยู่นอกแผนงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของกระทรวงสาธารณสุข;
http://data.nvi.go.th/vaccineknowledge/content/optional-vaccine.php(เข้าถึง 29 มิ.ย. 2561)
การสร้างภูมิคุ้มกันโดยการให้วัคซีนป้องกันโรค เช่น วัคซีนป้องกันคอตีบ-บาดทะยัก- ไอกรน
หรือการฉีดวัคซีนบาดทะยักจำ�เป็นต้องมีการฉีดวัคซีนกระตุ้น (vaccine booster) ในช่วงอายุ
ต่างๆ โดยในวัคซีนนี้จะมีเชื้อโรคอยู่ในปริมาณที่น้อยกว่าครั้งแรกที่ได้รับเพื่อเป็นการกระตุ้นให้
ร่างกายสร้างแอนติบอดีและรักษาระดับภูมิคุ้มกันของโรค โดยอาจเป็นการรักษาปริมาณของ
แอนติบอดีหรือเซลล์ความจำ�ต่อเชื้อโรคนั้นให้อยู่ในร่างกายนานที่สุด
ความรู้เพิ่มเติมสำ�หรับครู
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 16 | ระบบภูมิคุ้มกัน
ชีววิทยา เล่ม 4
166