คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ ชีววิทยา เล่ม 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

68 / 284

จุดประสงค์
วิเคราะห์วิธีการทำ�งานของนักวิทยาศาสตร์จากกรณีศึกษาที่กำ�หนดให้
แนวการจัดกิจกรรม
ครูควรให้นักเรียนอ่านบทความจากกิจกรรมเกี่ยวกับประวัติการค้นพบของ โรบิน วอร์เรน
และ แบร์รี่ มาร์แชล จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ และอภิปรายในประเด็นต่าง ๆ ดังนี้
ข้อมูลจากการศึกษาของนักวิทยาศาสตร์คนหนึ่งสามารถส่งผลต่อการตั้งคำ�ถามของ
นักวิทยาศาสตร์ อีกคนหนึ่งได้อย่างไร
การค้นพบแบคทีเรียที่อาศัยในกระเพาะอาหารจากการศึกษาของวอร์เรน ทำ�ให้มาร์แชล
สนใจ และตั้งคำ�ถามต่อว่า “แบคทีเรียเหล่านั้นเข้าไปอาศัยในกระเพาะอาหารได้อย่างไร”
ความรู้ความเข้าใจทางวิทยาศาสตร์ส่งผลต่อการตั้งคำ�ถามของนักวิทยาศาสตร์อย่างไร
การตั้งคำ�ถามของนักวิทยาศาสตร์อยู่บนพื้นฐานของความรู้ความเข้าใจทางวิทยาศาสตร์
เช่น ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ก่อนการค้นพบของวอร์เรนและมาร์แชล ระบุว่าสภาพที่เป็น
กรดในกระเพาะอาหารไม่เหมาะสมกับการดำ�รงชีวิตของแบคทีเรียส่วนใหญ่นำ�ไปสู่การตั้ง
คำ�ถามว่า แบคทีเรีย Helicobacter pylori อาศัยอยู่ในกระเพาะอาหารได้อย่างไร
จากการศึกษาของมาร์แชลที่พบว่าผู้ป่วยที่มีแผลในกระเพาะอาหาร ร้อยละ 77 และผู้ป่วย
ที่มีแผลในลำ�ไส้เล็กตอนต้น มีแบคทีเรีย Helicobacter pylori ในกระเพาะอาหาร นำ�ไปสู่
การตั้งสมมติฐานที่สามารถทดสอบได้อย่างไร
สามารถตั้งสมมติฐานได้ดังนี้คือ
“ถ้าแบคทีเรีย Helicobacter pylori มีบทบาทในการก่อโรคกระเพาะอาหาร ดังนั้นเมื่อ
มนุษย์ได้รับ แบคทีเรีย Helicobacter pylori และเกิดการติดเชื้อ มนุษย์คนนั้นจะเกิดอาการ
ของโรคกระเพาะอาหาร” และ
“ถ้ารักษาผู้ป่วยโรคกระเพาะอาหารด้วยยาปฏิชีวนะซึ่งออกฤทธิ์ทำ�ลายเชื้อแบคทีเรีย
Helicobacter pylori ดังนั้นผู้ป่วยจะหายขาดจากโรคดังกล่าว”
กิจกรรม 1.8 การศึกษาการทำ�งานของนักวิทยาศาสตร์ จากกรณีศึกษา
การค้นพบแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคกระเพาะอาหาร
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 1 | การศึกษาชีววิทยา ชีววิทยา เล่ม 1 56