101 / 284
ลักษณะหนึ่ง ๆ ของสิ่งมีชีวิตอาจมีการควบคุมโดยการทำ�งานซึ่งมีหลายขั้นตอนเป็นวิถี
(pathway) และเกี่ยวข้องกับเอนไซม์หลายชนิด โดยแต่ละเอนไซม์ควบคุมด้วยยีนที่ต่างกัน
ยีน
A
ควบคุมเอนไซม์ A ที่เปลี่ยนสารตั้งต้น X เป็น Y และยีน
B
ควบคุมเอนไซม์ B ที่ทำ�ให้มี
การแสดงออกเป็นฟีโนไทป์แบบที่ 1 เมื่อสิ่งมีชีวิตมีจีโนไทป์ของยีน
A
และยีน
B
แตกต่างกันจะ
ส่งผลต่อการแสดงออกให้เป็นฟีโนไทป์ที่แตกต่างกัน ดังตัวอย่างต่อไปนี้
ฟีโนไทป์ 1
ฟีโนไทป์ 2
ฟีโนไทป์ 2
เอนไซม์ A
เอนไซม์ A
ไม่มีเอนไซม์ A
ไม่มีเอนไซม์ A
เอนไซม์ B
ไม่มีเอนไซม์ B
ไม่มีเอนไซม์ B
เอนไซม์ B
สารตั้งต้น X
สารตั้งต้น X
สารตั้งต้น X
สารตั้งต้น X
สารตั้งต้น Y
สารตั้งต้น Y
ไม่มีสารตั้งต้น Y
ไม่มีสารตั้งต้น Y
AA
หรือ
Aa
AA
หรือ
Aa
aa
aa
BB
หรือ
Bb
bb
bb
BB
หรือ
Bb
รูป 5.3 การแสดงออกของยีน
A
และยีน
B
ในการควบคุมลักษณะทางพันธุกรรม
ความรู้เพิ่มเติมสำ�หรับครู
ฟีโนไทป์ 2
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 5 | การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ชีววิทยา เล่ม 2
89