78 / 284
นักเรียนคิดว่าเพราะเหตุใดการทดลองของเมนเดลจึงน่าเชื่อถือและเป็นที่ยอมรับจาก
นักวิทยาศาสตร์
เมนเดลทำ�การทดลองโดยการคัดเลือกสปีชีส์ของสิ่งมีชีวิตที่จะนำ�มาทดลอง เช่น ถั่วลันเตา
มีโครงสร้างของดอกที่ป้องกันการปฏิสนธิข้าม ทำ�ให้แน่ใจได้ว่าการผสมในรุ่น F
1
เป็นการ
ปฏิสนธิตัวเองอย่างแน่นอน และเมื่อต้องการปฏิสนธิข้ามก็สามารถควบคุมได้โดยตัดเกสร
เพศผู้ของดอกที่ต้องใช้เกสรเพศเมียออก นอกจากนี้ยังมีการคัดเลือกพันธุ์ในรุ่นพ่อแม่โดยการ
ผสมพันธุ์หลายครั้งจนแน่ใจว่ารุ่นพ่อแม่เป็นพันธุ์แท้ และการผสมพันธุ์ในรุ่นพ่อแม่ให้ได้รุ่น F
1
และการผสมพันธุ์ในรุ่น F
1
ให้ได้รุ่น F
2
มีการทำ�การทดลองหลายครั้งก่อนสรุปผลการทดลอง
นอกจากนี้เมนเดลยังทดลองผสมพันธุ์ถั่วลันเตาด้วยความละเอียดรอบคอบ มีการเก็บข้อมูล
จำ�นวนมาก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้คณิตศาสตร์และสถิติมาอธิบาย
5.1.3 การถ่ายทอดยีนบนโครโมโซม
ครูนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยการทบทวนการปฏิสนธิระหว่างสเปิร์มและเซลล์ไข่ได้เป็นไซโกตและ
เจริญไปเป็นเอ็มบริโอ เพื่อให้นักเรียนเชื่อมโยงไปสู่การถ่ายทอดยีนของพ่อแม่ไปสู่ลูก
ครูทบทวนเกี่ยวกับโครโมโซมและสารพันธุกรรมที่นักเรียนได้เรียนมาแล้ว เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า
โครโมโซมอยู่ในนิวเคลียส ยีนเป็นส่วนหนึ่งของ DNA และอยู่บนโครโมโซม จากนั้นครูตั้งประเด็น
อภิปรายว่า ยีนจากพ่อแม่ถ่ายทอดไปยังลูกได้อย่างไร ซึ่งนักเรียนควรสรุปได้ว่า ยีนซึ่งเป็นหน่วยควบคุม
ลักษณะทางพันธุกรรมจากพ่อแม่สามารถถ่ายทอดไปยังลูกได้ โดยผ่านทางโครโมโซมในเซลล์สืบพันธุ์
ของพ่อแม่
จากการอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับความสอดคล้องของการถ่ายทอดยีนและโครโมโซม และจาก
ความรู้เรื่องการแบ่งเซลล์ที่นักเรียนได้ศึกษามาแล้ว ทำ�ให้ทราบว่าในการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส
เพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์คือเซลล์ไข่และสเปิร์มนั้น สารพันธุกรรมจากพ่อและแม่จะถ่ายทอดมายังลูกได้
เมื่อมีการปฏิสนธิระหว่างเซลล์ไข่และสเปิร์ม ซึ่งสารพันธุกรรมนั้นก็คือ DNA ที่อยู่บนโครโมโซมนั่นเอง
เพื่อให้นักเรียนเชื่อมโยงกฎของเมนเดลกับการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส ครูตั้งคำ�ถามเพิ่มเติม
เพื่อให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายดังนี้ กฎของเมนเดลทั้ง 2 ข้อมีความสอดคล้องกับกระบวนการ
แบ่งเซลล์แบบไมโอซิสอย่างไร ครูอาจใช้รูป 5.8 ประกอบการอภิปราย
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 5 | การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ชีววิทยา เล่ม 2
66