158 / 283
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๒. จำ�แนกสิ่งมีชีวิตโดยใช้ความเหมือนและความแตกต่างของลักษณะของสิ่งมีชีวิตออกเป็นกลุ่มพืช กลุ่มสัตว์ และกลุ่มที่ไม่ใช่พืชและสัตว์
ด้านความรู้
สิ่งมีชีวิตมีหลายชนิดซึ่งมีลักษณะบางอย่างที่
เหมือนและแตกต่างกัน ถ้าใช้การสร้างอาหารและ
การเคลื่อนที่เป็นเกณฑ์ สามารถจำ�แนกได้เป็นกลุ่ม
พืชและกลุ่มสัตว์ โดยกลุ่มพืชเป็นสิ่งมีชีวิตที่ สร้าง
อาหารเองได้แต่เคลื่อนที่ด้วยตนเองไม่ได้ ส่วนกลุ่ม
สัตว์เป็นสิ่งมีชีวิตที่สร้างอาหารเองไม่ได้ต้องกิน
สิ่งมีชีวิตอื่นเป็นอาหารแต่สามารถเคลื่อนที่ได้ และ
ยังมีสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ที่ไม่สามารถจัดอยู่ในกลุ่มพืชและ
กลุ่มสัตว์ได้ เช่น เห็ด รา จุลินทรีย์ชนิดอื่นๆ
หมายเหตุ:
จุลินทรีย์อื่น ๆ เช่น แบคทีเรีย ที่นักเรียนสามารถ
เรียนรู้ได้ ตามความสนใจและความเหมาะสมกับ
บริบทของผู้เรียน
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการสังเกต โดยการสังเกตลักษณะของ
สิ่งมีชีวิต
๑. ครูและนักเรียนสนทนาเกี่ยวกับชนิดของสิ่งมีชีวิตที่พบในแหล่งที่อยู่
ต่าง ๆ โดยอาจใช้วิธีซักถามหรือใช้สื่อต่าง ๆ เช่น ของจริง รูปภาพ
วีดิทัศน์
๒. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับความเหมือน
และความแตกต่างของสิ่งมีชีวิตชนิดต่าง ๆ เพื่อนำ�ไปสู่การสังเกต
ลักษณะของสิ่งมีชีวิตชนิดต่าง ๆ
๓. นักเรียนร่วมกันสังเกตและบรรยายลักษณะของสิ่งมีชีวิตที่อยู่ในกลุ่ม
พืชและกลุ่มสัตว์ และสิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถจัดอยู่ในกลุ่มพืชและกลุ่ม
สัตว์หลายๆ ชนิดที่ครูเตรียมไว้ และบันทึกผลการสังเกต
๔. นักเรียนร่วมกันจำ�แนกสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะเหมือนกันอยู่ในกลุ่ม
เดียวกัน พร้อมระบุเกณฑ์ที่ใช้ในการจำ�แนกสิ่งมีชีวิต บันทึกและ
นำ�เสนอผลการจำ�แนก และร่วมกันอภิปรายเพื่อลงข้อสรุปว่าถ้า
เกณฑ์ในการจำ�แนกต่างกัน จะจำ�แนกสิ่งมีชีวิตได้ต่างกัน
๕. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับเกณฑ์ที่ใช้ในการจำ�แนก
สิ่งมีชีวิตออกเป็นกลุ่มพืชและกลุ่มสัตว์ และกลุ่มสิ่งมีชีวิตอื่นที่ไม่
สามารถจัดอยู่ในกลุ่มพืชและกลุ่มสัตว์
๖. นักเรียนร่วมกันจำ�แนกสิ่งมีชีวิตจากตัวอย่างสิ่งมีชีวิตที่ครูเตรียมไว้
โดยใช้การสร้างอาหารเองได้และการเคลื่อนที่เป็นเกณฑ์ บันทึกผล
และนำ�เสนอผลการจำ�แนกสิ่งมีชีวิต
๗. นักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อลงข้อสรุปว่าสิ่งมีชีวิตมีหลายชนิด ซึ่งมี
ลักษณะบางอย่างที่เหมือนและแตกต่างกัน ถ้าใช้การเคลื่อนที่และ
การสร้างอาหารเป็นเกณฑ์ สามารถจำ�แนกและจัดกลุ่มได้เป็นกลุ่ม
ด้านความรู้
จำ�แนกสิ่งมีชีวิตออกเป็นกลุ่มพืช กลุ่มสัตว์ และกลุ่ม
สิ่งมีชีวิตอื่นที่ไม่ใช่พืชและสัตว์พร้อมทั้งระบุเกณฑ์ที่ใช้
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการสังเกต จากการบันทึกรายละเอียด
เกี่ยวกับการสังเกตลักษณะของสิ่งมีชีวิตที่อยู่ในกลุ่ม
พืชและกลุ่มสัตว์ และกลุ่มสิ่งมีชีวิตอื่นที่ไม่สามารถ
จัดอยู่ในกลุ่มพืชและกลุ่มสัตว์ได้ครบถ้วนตามความ
เป็นจริง โดยไม่เพิ่มความคิดเห็นส่วนตัว
148