การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
การกัดเซาะชายฝั่ง เกิดจากตะกอน
บริเวณชายฝั่งถูกนำ�พาไปยังบริเวณอื่น
เนื่องจากน้ำ�ทะเล การกัดเซาะชายฝั่งอาจ
เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติหรือจากการกระทำ�
ของมนุษย์ นอกจากนี้การกัดเซาะชายฝั่ง
ยังอาจเกิดจากการทรุดตัวของแผ่นดินหรือ
การเพิ่มขึ้นของระดับน้ำ�ทะเล
ดินถล่ม เป็นการเคลื่อนที่ของมวลดิน
หรือหินจำ�นวนมากลงตามลาดเขา เนื่องจาก
แรงโน้มถ่วงของโลก ซึ่งเกิดจากปัจจัยสำ�คัญ
ได้แก่ ความลาดชันของพื้นที่ สภาพทาง
ธรณีวิทยา ปริมาณฝน พืชปกคลุมดิน และ
การใช้ประโยชน์พื้นที่
หลุมยุบ คือ แอ่งหรือหลุมบนแผ่นดิน
ขนาดต่างๆ ที่อาจเกิดจากการถล่มของโพรง
ถ้ำ�หินปูน เกลือหิน ยิปซัมใต้พื้นดิน หรือ
ทางน้ำ�หรือธารน้ำ�ใต้ดิน
แผ่นดินทรุดเกิดจากการยุบตัวของ
ชั้นดิน หรือหินร่วน เมื่อมวลของแข็งหรือ
ของเหลวปริมาณมากที่รองรับอยู่ใต้ชั้น
ดินบริเวณนั้นถูกเคลื่อนย้ายออกไปโดย
ธรรมชาติหรือโดยการกระทำ�ของมนุษย์
๒. น้ำ�ท่วม การกัดเซาะชายฝั่ง ดินถล่ม หลุมยุบ
และแผ่นดินทรุด เป็นภัยธรรมชาติที่มีผลต่อ
สิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม มนุษย์จึงควรศึกษา
แนวทางในการเฝ้าระวังและปฏิบัติตนให้
ปลอดภัย
๓. ครูกำ�หนดกรณีตัวอย่างภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นในประเทศไทย เช่น น้ำ�
ท่วมในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ การกัดเซาะชายฝั่งในพื้นที่ชายฝั่งอ่าวไทย
ดินถล่มในพื้นที่ภาคเหนือหรือภาคใต้ หลุมยุบที่วัดห้วยเสียด จ.กระบี่
แผ่นดินทรุดในเขตพื้นกรุงเทพมหานคร จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่ม
เลือกศึกษากรณีตัวอย่างที่ไม่ซ้ำ�กัน
๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มสืบค้นและรวบรวมข้อมูล เกี่ยวกับภัยธรรมชาติที่เลือก
ไว้ตามประเด็นดังต่อไปนี้
- กระบวนการเกิด
- ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิด
- ผลกระทบ
- แนวทางในการเฝ้าระวัง
- แนวทางในการปฏิบัติตนให้ปลอดภัย
๕. นักเรียนสร้างแบบจำ�ลองเพื่ออธิบายภัยธรรมชาติที่เลือกไว้ เกี่ยวกับ
กระบวนการเกิด ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิด ผลกระทบ แนวทางในการเฝ้า
ระวัง และแนวทางในการปฏิบัติตนให้ปลอดภัยจากภัยธรรมชาติดังกล่าว
และจัดแสดงผลงานในชั้นเรียน จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อลง
ข้อสรุป ดังนี้
- น้ำ�ท่วม เกิดจากพื้นที่หนึ่งได้รับปริมาณน้ำ�เกินกว่าที่จะกักเก็บได้
ทำ�ให้แผ่นดินจมอยู่ใต้น้ำ� ความรุนแรงของน้ำ�ท่วมขึ้นอยู่กับ
ปริมาณน้ำ� ระยะเวลา และสภาพทางธรณีวิทยาของพื้นที่
- การกัดเซาะชายฝั่ง เกิดจากตะกอนบริเวณชายฝั่งถูกนำ�พาไปยัง
บริเวณอื่นเนื่องจากคลื่นจากทะเล การกัดเซาะชายฝั่งอาจเกิดขึ้นเอง
ตามธรรมชาติหรือจากการกระทำ�ของมนุษย์ นอกจากนี้การกัดเซาะ
ชายฝั่งยังอาจเกิดจากการทรุดตัวของแผ่นหรือการเพิ่มขึ้นของระดับ
น้ำ�ทะเล
263
วิทยาศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒