163 / 194
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยทบทวนความรู้เดิมเกี่ยวกับความหมายของประชากร และความสัมพันธ์
ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับองค์ประกอบทางกายภาพและองค์ประกอบทางชีวภาพในระบบนิเวศ และอาจใช้
คำ�ถามดังนี้
•
การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับองค์ประกอบต่าง ๆ ในระบบนิเวศซึ่งมีความสัมพันธ์กัน จะ
ส่งผลต่อขนาดของประชากรของสิ่งมีชีวิตหรือไม่ อย่างไร
ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลและยกตัวอย่างเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบทางกายภาพและ
องค์ประกอบทางชีวภาพที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงขนาดของประชากรสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ
จากนั้นครูอาจนำ�ข่าวที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงขนาดของประชากรของสิ่งมีชีวิตที่เกิดจาก
การเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบทางกายภาพหรือองค์ประกอบทางชีวภาพในระบบนิเวศ มาให้
นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงสาเหตุที่ทำ�ให้ขนาดของประชากรสิ่งมีชีวิตในข่าวเปลี่ยนแปลงไป และระบุ
องค์ประกอบทางกายภาพหรือองค์ประกอบทางชีวภาพที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงขนาดของประชากร
ของสิ่งมีชีวิต และนำ�เข้าสู่การอภิปรายร่วมกันเพื่อสรุปว่าการเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบทางกายภาพ
และองค์ประกอบทางชีวภาพมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงขนาดของประชากรสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ
จากนั้นให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลตัวอย่างการเปลี่ยนแปลงแทนที่และสาเหตุที่ทำ�ให้เกิด
การเปลี่ยนแปลงแทนที่ เพื่อตอบคำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจในหนังสือเรียน ซึ่งมีแนวคำ�ตอบดังนี้
เฉลยตรวจสอบความเข้าใจ
ยกตัวอย่างสาเหตุที่ทำ�ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงแทนที่ทั้งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
และเกิดจากการกระทำ�ของมนุษย์
คำ�ตอบอาจมีได้หลากหลาย ขึ้นอยู่กับความรู้เดิมของนักเรียนและข้อมูลที่นักเรียน
สืบค้นมาได้ เช่น ภูเขาไฟระเบิดซึ่งเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไฟไหม้ป่าหรือน้ำ�ท่วมซึ่ง
อาจมีสาเหตุได้จากการเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและจากการกระทำ�ของมนุษย์
5.1.3 การเปลี่ยนแปลงขนาดของประชากร
บทที่ 5 | ชีวิตในสิ่งแวดล้อม
วิชาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ
149
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี