26 / 194
เฉลยตรวจสอบความเข้าใจ
เพราะเหตุใดการใช้สีผสมอาหารที่ได้รับรองมาตรฐานจากสำ�นักงานคณะกรรมการ
อาหารและยา (อย.) ในปริมาณที่แนะนำ� จึงไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย
เนื่องจากสีผสมอาหารละลายได้ดีในน้ำ�และไม่ละลายในลิพิดจึงไม่ควรผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
ได้ ทำ�ให้ไม่มีการนำ�เข้าสู่เซลล์ร่างกาย แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นควรใช้ไม่เกินปริมาณที่กำ�หนด
แอกทีฟทรานสปอร์ต
ครูใช้กรณีการหลั่งไฮโดรเจนไอออนจากเซลล์บุผิวของกระเพาะอาหารเข้าสู่กระเพาะอาหารเพื่อ
อธิบายเกี่ยวกับแอกทีฟทรานสปอร์ต (รูป 1.9 ในหนังสือเรียน) โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่าง
แอกทีฟทรานสปอร์ตกับการลำ�เลียงแบบอื่นที่ได้เรียนมา รวมถึงการใช้พลังงาน เช่น พลังงานจากการ
สลายพันธะของ ATP ซึ่งทำ�ให้เซลล์สามารถลำ�เลียงสารย้อนทิศทางความแตกต่างของความเข้มข้นได้
(รูป 1.8 ในหนังสือเรียน)
ครูอาจเชื่อมโยงความรู้กับสถานการณ์ในชีวิตประจำ�วัน เช่น การใช้ยาลดกรดบางประเภทที่ยับยั้ง
การหลั่งไฮโดรเจนไอออนเข้าสู่กระเพาะอาหารโดยยาจะจับกับโปรตีนที่ลำ�เลียงไฮโดรเจนไอออน ทำ�ให้
ไม่สามารถลำ�เลียงได้ตามปกติ ปริมาณกรดที่หลั่งสู่ช่องในกระเพาะอาหารจึงลดลง ทำ�ให้ช่วยลดการ
ทำ�ลายเยื่อบุภายในของกระเพาะอาหาร
ครูอาจให้นักเรียนร่วมกันสรุปโดยเปรียบเทียบแอกทีฟทรานสปอร์ตกับการแพร่แบบฟาซิลิเทตและ
การแพร่แบบธรรมดา ในประเด็นต่อไปนี้
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 1 | การลำ�เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์
วิทยาศาสตร์ชีวภาพ
12