22 / 194
หมายเหตุ
ถ้าทดลองกับสไปโรไจรา สาหร่ายเซลล์เดียว หรือยีสต์ ก็จะได้ผลการทดลองเป็น
เช่นเดียวกับรากแหน
ระหว่างการทำ�กิจกรรม ให้นักเรียนตอบคำ�ถามท้ายกิจกรรม
เฉลยคำ�ถามท้ายกิจกรรม
หลังการแช่สีในข้อที่ 3 ลักษณะภายในเซลล์เปลี่ยนไปหรือไม่ อย่างไร และผลที่ได้
ระหว่างสีทั้งสองชนิดเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
รากแหนที่แช่ในสีนิวทรัลเรดจะเห็นสีแดงภายในเซลล์ของราก ส่วนรากแหนที่แช่ในสี
ผสมอาหารจะใสหรือเห็นเป็นสีเขียวเหมือนรากแหนปกติ
สีนิวทรัลเรดสามารถละลายได้ในลิพิด ส่วนสีผสมอาหารจะไม่ละลายในลิพิด จากผล
การทำ�กิจกรรมและสมบัติการละลายของสีดังกล่าว สามารถสรุปถึงความสัมพันธ์
ระหว่างสมบัติการละลายของสารและความสามารถในการลำ�เลียงผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
ได้อย่างไร
ผลการทดลองสอดคล้องกับการที่เยื่อหุ้มเซลล์มีลิพิดเป็นองค์ประกอบและมีสมบัติ
เป็นเยื่อเลือกผ่าน ซึ่งทำ�ให้สารที่ละลายได้ในลิพิด เช่น สีนิวทรัลเรดลำ�เลียงเข้าสู่เซลล์
ได้ ส่วนสารที่ไม่ละลายในลิพิดหรือสารที่ชอบน้ำ� เช่น สีผสมอาหาร จะไม่สามารถ
ลำ�เลียงเข้าสู่เซลล์ได้
ตัวอย่างผลการทำ�กิจกรรมจากข้อที่ 5 ที่ใช้รากแหน จะเห็นได้ว่าเซลล์รากแหนที่ผ่าน
การแช่แอลกอฮอล์ย้อมติดทั้งสีนิวทรัลเรดและสีผสมอาหารสีแดง ดังภาพ
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 1 | การลำ�เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์
วิทยาศาสตร์ชีวภาพ
8