237 / 284
ครูให้นักเรียนทำ�กิจกรรมตามขั้นตอนในหนังสือเรียน โดยให้ระมัดระวังในขั้นตอนต่อไปนี้
1. การตัดปลายรากหอม การผ่านสไลด์บนเปลวไฟ การหยดกรดไฮโดรคลอริกและการย้อมสี
ด้วยอะซีโทคาร์มีนหรือน้ำ�ต้มข้าวเหนียวดำ� โดยครูอาจสาธิตให้นักเรียนดูเป็นตัวอย่าง พร้อม
อธิบายเพิ่มเติม ดังต่อไปนี้
- การตัดปลายรากหอม ให้ตัดห่างจากปลายรากประมาณ 1-2 มิลลิเมตร เพราะถ้าตัด
สูงขึ้นไปจะไม่พบบริเวณที่กำ�ลังแบ่งเซลล์
- การผ่านสไลด์บนเปลวไฟ ต้องผ่านสไลด์บนเปลวไฟเป็นระยะเวลาสั้น ๆ จะช่วยให้
สีย้อมติดดีขึ้น
- การหยดกรดไฮโดรคลอริก จะทำ�ให้ผนังเซลล์อ่อนตัว และทำ�ให้เซลล์แยกออกจากกัน
ได้ง่าย
2. ครูเตือนนักเรียนระวังอย่าใช้ไฟลนสไลด์นานเกินไป เพราะเนื้อเยื่อจะหดตัว ทำ�ให้สังเกต
โครโมโซมได้ยาก
ตัวอย่างผลการทำ�กิจกรรม
ผลการทำ�กิจกรรมที่ได้อาจพบเซลล์ที่มีการแบ่งเซลล์ครบหรือไม่ครบทุกระยะ ให้นักเรียน
บันทึกตามที่สังเกตได้ในแต่ละระยะ และจัดลำ�ดับการแบ่งเซลล์ในระยะต่างๆ โดยเปรียบเทียบ
กับรูป 3.46 ในหนังสือเรียน
อภิปรายและสรุปผล
ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายในแต่ละประเด็นต่อไปนี้
1. การเลือกบริเวณที่ตัดรากหอม ครูอาจใช้คำ�ถามต่อไปนี้
เหตุใดจึงใช้หอมในการศึกษา และใช้เฉพาะส่วนปลายรากเท่านั้น
โครโมโซมมีขนาดใหญ่และจำ�นวนไม่มาก ส่วนที่ใช้เฉพาะส่วนปลายรากเนื่องจากเป็น
บริเวณที่มีการแบ่งเซลล์
2. การเปลี่ยนแปลงของนิวเคลียส
นักเรียนควรอภิปรายและสรุปเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของนิวเคลียสในแต่ละระยะที่สังเกตได้
รวมถึงการแบ่งโซโทพลาซึม แล้วเขียนรายงานหรือนำ�เสนอในรูปแบบต่าง ๆ
จากการสังเกตการแบ่งเซลล์ระยะต่าง ๆ ของรากหอมภายใต้กล้องจุลทรรศน์ หรือสังเกต
จากรูปถ่ายของเซลล์รากหอมที่ครูให้ศึกษาเป็นตัวอย่าง นักเรียนควรจะได้รับข้อสรุปดังนี้
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์
ชีววิทยา เล่ม 1
225