235 / 284
จุดประสงค์
คำ�นวณหาความถี่ของแอลลีลและความถี่ของจีโนไทป์โดยใช้หลักการของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก
เวลาที่ใช้ (โดยประมาณ)
20 นาที
แนวการตอบกิจกรรม
1. ในพื้นที่แห่งหนึ่งมีประชากรจำ�นวน 400 คน ถ้าประชากรนี้มีความถี่ของแอลลีล
A
= 0.6
และแอลลีล
a
= 0.4 และอยู่ในสมดุลฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก จงหาจำ�นวนคนที่มีจีโนไทป์แบบต่างๆ
ประชากรที่มีจีโนไทป์
AA
หรือ
p
2
= 0.6 x 0.6
= 0.36
ดังนั้นมีจำ�นวนประชากรที่มีจีโนไทป์
AA
= 0.36 x 400 = 144 คน
ประชากรที่มีจีโนไทป์
Aa
หรือ 2
pq
= 2 x 0.6 x 0.4 = 0.48
ดังนั้นมีจำ�นวนประชากรที่มีจีโนไทป์
Aa
= 0.48 x 400 = 192 คน
ประชากรที่มีจีโนไทป์
aa
หรือ
q
2
= 0.4 x 0.4
= 0.16
ดังนั้นมีจำ�นวนประชากรที่มีจีโนไทป์
aa
= 0.16 x 400 = 64 คน
2. ลักษณะหมู่เลือด Rh เป็นลักษณะที่ควบคุมโดยยีน 1 โลกัส บนออโตโซมมี 2 แอลลีล มีการ
แสดงออกแบบเด่นสมบูรณ์ ลักษณะเลือดหมู่ Rh
-
เป็นลักษณะด้อย (
dd
) ในประชากรกลุ่ม
หนึ่งพบว่า มีประชากรเลือดหมู่ Rh
-
อยู่ 16% เมื่อประชากรนี้อยู่ในสมดุลฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก
จงคำ�นวณหาความถี่ของแอลลีลในประชากร
เลือดหมู่ Rh
-
เป็นลักษณะด้อยจึงมีความถี่ของจีโนไทป์
dd
เท่ากับ
q
2
= 16
100 = 0.16
ดังนั้นความถี่ของแอลลีล
d
ในประชากรเท่ากับ 0.4
ขณะที่ความถี่ของแอลลีล
D
ในประชากรเท่ากับ 1 - 0.4 = 0.6
3. ประชากรของหนู ณ ทุ่งหญ้าแห่งหนึ่ง อยู่ในสมดุลฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก พบว่าประชากรหนู
ร้อยละ 36 มีขนสีเทาซึ่งเป็นฮอมอไซกัสรีเซสสีฟ (
bb
) ส่วนหนูที่เหลือมีขนสีดำ�ซึ่งเป็น
ลักษณะเด่น
กิจกรรม 7.1 การใช้หลักการของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
223