7.4 ปัจจัยที่ทำ�ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีล
จุดประสงค์การเรียนรู้
อธิบายและสรุปปัจจัยที่ทำ�ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีลและความถี่ของจีโนไทป์
ในประชากรที่ส่งผลต่อวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูทบทวนหลักการของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ว่าจะเกิดขึ้นได้ต้องมีเงื่อนไขใดบ้าง ขณะเดียวกัน ใน
ธรรมชาติเงื่อนไขดังกล่าวเกิดขึ้นได้ยาก ดังนั้นความถี่ของแอลลีลของประชากรสามารถเปลี่ยนแปลง
ได้ทำ�ให้ประชากรไม่อยู่ในสมดุลฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก การเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีลในประชากรทำ�ให้
โครงสร้างทางพันธุกรรมของประชากรเปลี่ยนแปลง นั่นคือประชากรเกิดวิวัฒนาการขึ้น จากนั้นให้
นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับวิวัฒนาการจุลภาคและวิวัฒนาการมหภาค และอภิปรายร่วมกันเพื่อสรุป
ว่าวิวัฒนาการจุลภาคสามารถศึกษาได้จากการศึกษาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีลใน
ประชากร
จากนั้นครูอธิบายและยกตัวอย่างวิวัฒนาการจุลภาค เช่น การดื้อยาปฏิชีวนะของแบคทีเรีย
การดื้อสารฆ่าแมลงของแมลงบางชนิด พร้อมทั้งอธิบายและยกตัวอย่างวิวัฒนาการมหภาค เช่น
นกฟินช์สปีชีส์ต่าง ๆ บนหมู่เกาะกาลาปากอส
ครูอาจตั้งคำ�ถามเพิ่มเติมว่า
มีปัจจัยใดบ้างที่ทำ�ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีล
ในประชากร
โดยให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลจากในหนังสือเรียน ซึ่งจากการสืบค้นนักเรียนควรจะบอก
ได้ว่าปัจจัยต่าง ๆ ที่ทำ�ให้ประชากรเกิดวิวัฒนาการได้ คือ
1. เจเนติกดริฟต์แบบสุ่ม
2. การถ่ายเทยีน
3. การผสมพันธุ์แบบไม่สุ่ม
4. มิวเทชัน
5. การคัดเลือกโดยธรรมชาติ
ครูอาจใช้คำ�ถามนำ�ในหนังสือเรียนเพื่อนำ�ไปสู่การอภิปรายว่า ปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ทำ�ให้
ประชากรเกิดวิวัฒนาการได้อย่างไร
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
227