237 / 284
กรณีที่ลักษณะควบคุมโดยมัลติเปิลแอลลีลก็สามารถใช้แนวคิดของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์กได้
เช่น ระบบหมู่เลือด ABO ควบคุมโดย 3 แอลลีล คือ
I
A
I
B
และ
i
ซึ่งมีความถี่ของแอลลีลเท่ากับ
p q
และ
r
ตามลำ�ดับ โดย
p
+
q
+
r
= 1
และมีความถี่ของจีโนไทป์เท่ากับ
(
p
+
q
+
r
)
2
=
p
2
+ 2
pq
+ 2
qr
+
r
2
+ 2
pr
+
q
2
= 1
ตัวอย่าง
ถ้าความถี่ของแอลลีล
I
A
= 0.27
ความถี่ของแอลลีล
I
B
= 0.06
ความถี่ของแอลลีล
i
= 0.67
ถ้าประชากรนี้อยู่ในสมดุลฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ในประชากร 100,000 คน จะมีจีโนไทป์แบบ
เฮเทอโรไซกัสสำ�หรับหมู่เลือด A จำ�นวนกี่คน
ความถี่ของเลือดหมู่ A (
I
A
i
) คือ 2
pr
= 2 × 0.27 × 0.67
= 0.3618
แสดงว่าในประชากรนี้ มีจีโนไทป์แบบเฮเทอโรไซกัสสำ�หรับเลือดหมู่ A จำ�นวน
0.3618 × 100,000 = 36,180 คน
ความรู้เพิ่มเติมสำ�หรับครู
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
225