ครูทบทวนการทำ�งานของยีนที่ทำ�หน้าที่ควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตผ่าน
กระบวนการสังเคราะห์โปรตีน ซึ่งทำ�ให้เกิดลักษณะต่างๆ ของสิ่งมีชีวิต บางลักษณะจะปรากฏให้เห็นได้
เช่น สีตา สีผิว ความสูง บางลักษณะจะไม่สามารถสังเกตเห็นได้จากภายนอกแต่สามารถตรวจสอบได้
เช่น หมู่เลือด ตาบอดสี จากนั้นครูตั้งคำ�ถามเพื่อนำ�ไปสู่การสืบค้นและอภิปรายว่า
ลักษณะต่าง ๆ
ของสิ่งมีชีวิตถ่ายทอดจากบรรพบุรุษไปสู่ลูกหลานได้อย่างไร
จากนั้นให้นักเรียนอภิปรายแสดง
ความคิดเห็นอย่างอิสระ
5.1 การศึกษาพันธุกรรมของเมนเดล
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. สืบค้นข้อมูล วิเคราะห์ อธิบาย และสรุปผลการทดลองของเมนเดล
2. อธิบายความหมายและยกตัวอย่าง ลักษณะเด่น ลักษณะด้อย แอลลีล ฟีโนไทป์ จีโนไทป์
ฮอมอไซกัส เฮเทอโรไซกัส ฮอมอไซกัสโดมิแนนท์ และฮอมอไซกัสรีเซสสีพ
3. อธิบายและสรุปกฎการแยกและกฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระ
4. นำ�กฎการแยกและกฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระไปอธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
และใช้ในการคำ�นวณโอกาสในการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรุ่น F
1
และ F
2
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูทบทวนสมบัติของสิ่งมีชีวิตจากที่ได้เรียนมาแล้ว สมบัติอย่างหนึ่งที่สำ�คัญของสิ่งมีชีวิตคือ
สามารถสืบพันธุ์เพื่อดำ�รงเผ่าพันธุ์ได้โดยการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากรุ่นหนึ่งไปสู่อีก
รุ่นหนึ่ง จากนั้นให้นักเรียนสำ�รวจและยกตัวอย่างลักษณะของนักเรียนว่ามีลักษณะใดที่คล้ายพ่อหรือแม่
และบรรพบุรุษ มีลักษณะใดที่เหมือนหรือแตกต่างจากพี่และน้อง หรือครูอาจใช้รูปสัตว์ที่ลูกมีลักษณะ
เหมือนพ่อหรือแม่ให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย เพื่อแสดงให้เห็นว่าลักษณะต่าง ๆ ของสิ่งมีชีวิตสามารถ
ถ่ายทอดได้
ครูอาจให้นักเรียนศึกษาวีดิทัศน์เกี่ยวกับการทดลองของเมนเดล จากนั้นครูตั้งคำ�ถามเพื่อนำ�ไป
สู่การสืบค้นและอภิปรายว่า
การศึกษาทางวิทยาศาสตร์เพื่ออธิบายเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะ
ทางพันธุกรรมทำ�ได้อย่างไร
ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับการเลือกสิ่งมีชีวิตในการทดลอง
ของเมนเดล และอภิปรายว่าเหตุใดเมนเดลจึงเลือกถั่วลันเตาเป็นพืชทดลอง เพื่อให้นักเรียนสรุปได้ว่า
ถั่วลันเตามีลักษณะที่เหมาะต่อการทดลองของเมนเดล คือ
บทความ บทความสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 5 | การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ชีววิทยา เล่ม 2
53