85 / 284
4. พืชต้นหนึ่งมีจีโนไทป์
AABbCcDD
โดยยีนทั้งหมดอยู่บนโครโมโซมต่างคู่กัน
4.1 พืชต้นนี้จะสามารถสร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้กี่แบบ อะไรบ้าง
สร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้ 4 แบบ ได้แก่
ABCD ABcD AbCD AbcD
แนวการคิด
คิดโดยพิจารณาทีละลักษณะ ดังนี้
จีโนไทป์
AA
สร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้ 1 แบบ คือ
A
จีโนไทป์
Bb
สร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้ 2 แบบ คือ
B
และ
b
จีโนไทป์
Cc
สร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้ 2 แบบ คือ
C
และ
c
จีโนไทป์
DD
สร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้ 1 แบบ คือ
D
เมื่อพิจารณาทุกลักษณะร่วมกันสามารถสร้างเซลล์สืบพันธุ์ได้ 1 × 2 × 2 × 1 = 4 แบบ
หรืออาจหาจำ�นวนรูปแบบของเซลล์สืบพันธุ์ได้ด้วยสูตร 2
n
เมื่อ n คือจำ�นวนชุดของ
เฮเทอโรไซกัส จึงมีจำ�นวนรูปแบบเซลล์สืบพันธุ์เท่ากับ 2
2
= 4 แบบ
4.2 ถ้าให้พืชต้นนี้เกิดการถ่ายเรณูภายในดอกเดียวกัน พืชต้นนี้จะมีสัดส่วนของลูกที่มี
จีโนไทป์เป็นฮอมอไซกัสทั้ง 4 โลคัสเป็นเท่าใด
จะได้ลูกที่มีจีโนไทป์เป็นฮอมอไซกัสทั้ง 4 โลคัสในสัดส่วน 1
4 โดยลูกที่เป็นฮอมอไซโกต
เกิดจากการผสมดังนี้
AA
×
AA
คือ
AA
มีสัดส่วนเท่ากับ 1
Bb
×
Bb
คือ
BB
มีสัดส่วนเท่ากับ 1
4 และ
bb
มีสัดส่วนเท่ากับ 1
4
รุ่น P
BbSs
ขนสีดำ�สั้น
Bbss
ขนสีดำ�ยาว
bbSs
ขนสีน้ำ�ตาลสั้น
bbss
ขนสีน้ำ�ตาลยาว
รุ่น F
1
BbSs
bbss
BS
Bs
bS
bs
bs
×
:
:
1
1
1
1
:
:
:
:
เซลล์สืบพันธุ์
ขนสีดำ�สั้น
ขนสีน้ำ�ตาลยาว
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 5 | การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ชีววิทยา เล่ม 2
73