จุดประสงค์
ออกแบบการทดลอง ทดลอง และอธิบายเกี่ยวกับปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการเจริญ
เติบโตของพืช
เวลาที่ใช้ (โดยประมาณ)
60
นาที
การเตรียมล่วงหน้า
ครูอาจกำ�หนดชนิดพืชที่จะให้นักเรียนศึกษาเองและเตรียมต้นพืชดังกล่าวที่เจริญเติบโต
มาระยะหนึ่งให้นักเรียนนำ�ไปศึกษา หรือครูอาจให้นักเรียนเริ่มต้นปลูกพืชไว้ล่วงหน้าโดยเลือก
พืชที่สามารถเจริญเติบโตได้เร็ว เช่น ถั่วเขียว ผักบุ้ง หอมแดง ข้าว ข้าวโพด เป็นต้น จากนั้นให้
นักเรียนเริ่มปลูกก่อนล่วงหน้าอย่างน้อย 1 สัปดาห์ หรือตั้งแต่เริ่มเรียนในบทนี้ โดยให้ได้รับ
สภาพแวดล้อมต่าง ๆ ที่เหมือนกัน ทั้งนี้ครูอาจปลูกพืชสำ�รองไว้ด้วยเช่นกัน
แนวการจัดกิจกรรม
1. ครูแบ่งนักเรียนทำ�การทดลองแต่ละปัจจัย ปัจจัยละ 2 กลุ่ม โดยให้ทำ�การทดลองกับพืช
ชนิดเดียวกัน
หมายเหตุ
หากต้องการศึกษาปัจจัยอื่นเพิ่มเติม เช่น ธาตุอาหาร อาจแบ่งนักเรียนเป็น
6 กลุ่มเพื่อให้ศึกษาปัจจัยละ 2 กลุ่ม และนำ�ผลมาอภิปรายร่วมกัน
2. หลังจากนั้นครูทบทวนแนวทางในการทำ�การศึกษาและการควบคุมตัวแปรต่าง ๆ เช่น
หากต้องการศึกษาปริมาณน้ำ�ที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืชแต่ละชนิด จำ�เป็นต้อง
ควบคุมปัจจัยภายนอกอื่น ๆ ที่พืชได้รับให้เหมือนกัน เช่น แสง ธาตุอาหาร ปริมาณดิน
ภาชนะปลูก เป็นต้น
3. ครูให้นักเรียนช่วยกันออกแบบวิธีการศึกษา โดยเขียนเป็นผังงาน รวมถึงออกแบบตาราง
บันทึกผลการศึกษา และนำ�เสนอวิธีการดังกล่าวต่อครูก่อนเริ่มปฏิบัติการ
4. นักเรียนทำ�การทดลองตามผังงาน จากนั้นครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเสนอผลที่ได้และ
อภิปรายร่วมกัน
กิจกรรม 3.3 ปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | การดำ�รงชีวิตของพืช
84
วิทยาศาสตร์ชีวภาพ