ตัวอย่างแคแทบอลิซึม
ตัวอย่างแอแนบอลิซึม
การสลายพอลิแซ็กคาไรด์
การสังเคราะห์แป้งและไกลโคเจน
การสลายโปรตีน
การสังเคราะห์โปรตีน
การสลายลิพิด
การสังเคราะห์ลิพิด
การสลายกรดนิวคลิอิก
การสังเคราะห์ DNA และ RNA
จากนั้นครูอาจใช้รูป 2.49 และ 2.50 เพื่ออธิบายเพิ่มเติมว่าปฏิกิริยาเคมีในสิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่
จะเกิดแบบวิถีเมแทบอลิซึมและมีกลไกที่คอยควบคุมวิถีเมแทบอลิซึมต่างๆ ในสิ่งมีชีวิต และให้นักเรียน
ตอบคำ�ถามในหนังสือเรียน ซึ่งมีแนวในการตอบดังนี้
รูปแบบการยับยั้งดังแสดงในรูป 2.50 ส่งผลดีต่อเซลล์อย่างไร
การยับยั้งแบบย้อนกลับทำ�ให้เซลล์ไม่สร้างหรือสลายสารต่าง ๆ อย่างสิ้นเปลืองและเกิน
ความจำ�เป็นของเซลล์ในขณะนั้น
จากนั้นครูอธิบายเกี่ยวกับการใช้ตัวยับยั้งเอนไซม์ในการศึกษาลำ�ดับของปฏิกิริยาเคมีในวิถี
เมแทบอลิซึม และให้นักเรียนตอบคำ�ถามในกรณีศึกษา ซึ่งมีแนวในการตอบดังนี้
สมมติให้วิถีเมแทบอลิซึมหนึ่งมี 3 ขั้นตอน โดยมีเอนไซม์ E
1
E
2
และ E
3
เกี่ยวข้องใน
วิถีเมแทบอลิซิมนี้ มีสาร A เป็นสารตั้งต้น มีสาร B และ C เกิดขึ้นระหว่างวิถีเมแทบอลิซึม และ
มีสาร D เป็นสารผลิตภัณฑ์สุดท้าย
เมื่อทำ�การทดลองเพื่อหาลำ�ดับของปฏิกิริยาต่างๆ ในวิถีเมแทบอลิซึมนี้ ได้เติมตัวยับยั้งเอนไซม์
แต่ละชนิด ได้ผลการทดลองดังแสดงในกราฟด้านล่างนี้
กรณีศึกษา
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 2 | เคมีที่เป็นพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต
ชีววิทยา เล่ม 1
133