แนวการจัดการเรียนรู้
ครูนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยใช้สถานการณ์ต่าง ๆ ในชีวิตประจำ�วันที่สามารถใช้ความรู้เรื่องการ
ลำ�เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์มาอธิบายได้ เช่น
- ภาพถ่ายสมองจากการตรวจวินิจฉัยหลอดเลือดด้วยเทคนิค MRI (Magnetic Resonance
Imaging) ซึ่งจะเห็นหลอดเลือดชัดเจนเนื่องจากมีการฉีดสารเข้าสู่หลอดเลือดเพื่อเพิ่มความ
แตกต่างจากพื้นหลังและความชัดเจนของหลอดเลือด จากนั้นใช้คำ�ถามเพื่อกระตุ้นความ
สนใจว่าเพราะเหตุใดสารที่ฉีดเข้าไปจึงคงอยู่ในหลอดเลือดและไม่สามารถลำ�เลียงเข้าสู่เซลล์
- ยกตัวอย่างสารอาหารต่างชนิดที่นำ�เข้าสู่เซลล์เพื่อนำ�ไปใช้ จากนั้นใช้คำ�ถามเพื่อกระตุ้น
ความสนใจว่าเซลล์มีวิธีลำ�เลียงสารที่มีสมบัติแตกต่างกันเหล่านี้ได้อย่างไร
จากนั้นครูอธิบายว่าในการที่เซลล์จะดำ�รงอยู่ได้จะต้องมีการลำ�เลียงสารต่างๆ เข้าและออกจาก
เซลล์ พร้อมยกตัวอย่างสาร (รูป 3.23 ในหนังสือเรียน) แล้วยกตัวอย่างกรณีของความเข้มข้นของสาร
ที่แตกต่างกันระหว่างภายในและภายนอกเซลล์ เช่น ในกรณีความเข้มข้นของไอออนต่างชนิดภายใน
และภายนอกเซลล์ประสาทของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำ�นม (รูป 3.24 ในหนังสือเรียน) เพื่อสรุปว่า
นอกจากชนิดของสารแล้วเซลล์ยังสามารถควบคุมปริมาณสารที่ผ่านเข้าออกด้วย
ครูทบทวนความรู้เกี่ยวกับการที่เยื่อหุ้มเซลล์ทำ�หน้าที่เป็นเยื่อเลือกผ่านในการลำ�เลียงสารเข้า
และออกจากเซลล์ จากนั้นทำ�กิจกรรม 3.2 เพื่อศึกษาสมบัติการเป็นเยื่อเลือกผ่านของเยื่อหุ้มเซลล์
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์
ชีววิทยา เล่ม 1
199