3.5 การแบ่งเซลล์
3.5.1 โครโมโซม
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. ระบุชนิดของการแบ่งเซลล์และบอกความสำ�คัญของการแบ่งเซลล์แบบไมโทซิสและไมโอซิส
2. อธิบายความหมายของฮอมอโลกัสโครโมโซม เซลล์ดิพลอยด์ เซลล์แฮพลอยด์
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยให้นักเรียนศึกษารูปเกี่ยวกับการเจริญเติบโตของสิ่งมีชีวิตหรือวีดิทัศน์
วีดิโอคลิป การแบ่งเซลล์ของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว แล้วตั้งคำ�ถามให้นักเรียนแสดงความคิดเห็น เช่น
การแบ่งเซลล์ของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวเกิดขึ้นเพื่ออะไร ในสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์มีการแบ่งเซลล์
เหมือนกับสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวหรือไม่ อย่างไร
จากการแสดงความคิดเห็นนักเรียนควรได้ข้อสรุปว่า สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวมีการแบ่งเซลล์เพื่อการ
สืบพันธุ์เพิ่มจำ�นวนประชากร ในขณะที่สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์จะมีการแบ่งเซลล์เพื่อการเจริญเติบโต
หรือทดแทนเซลล์ที่ตายหรือเสียหาย นอกจากนี้ยังมีการแบ่งเซลล์เพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์อีกด้วย
ครูเชื่อมโยงคำ�ตอบที่ได้จากการแสดงความคิดเห็นของนักเรียนเข้าสู่เรื่องการแบ่งเซลล์โดยใช้
คำ�ถามเพิ่มเติมดังต่อไปนี้
เซลล์มีวิธีการเพิ่มจำ�นวนได้อย่างไร
ในร่างกายมนุษย์มีเซลล์ใดบ้างที่สามารถเพิ่มจำ�นวนได้ และเซลล์ใดบ้างที่ไม่สามารถเพิ่ม
จำ�นวนได้
การเพิ่มจำ�นวนเซลล์มีประโยชน์อย่างไร
จากการแสดงความคิดเห็นควรสรุปได้ว่า เซลล์ของสิ่งมีชีวิตมีการเพิ่มจำ�นวนเซลล์โดยการ
แบ่งเซลล์ ทำ�ให้สิ่งมีชีวิตมีการเติบโต ทำ�ให้มีรูปร่าง หรือขนาดใหญ่ขึ้น ทดแทนเซลล์ที่ตายหรือเซลล์
ที่เสียหาย เช่น เซลล์เม็ดเลือดขาว เซลล์ผิวหนังเป็นเซลล์ร่างกายมนุษย์ที่สามารถเพิ่มจำ�นวนได้ ใน
ขณะที่เซลล์ร่างกายมนุษย์บางเซลล์ไม่สามารถเพิ่มจำ�นวนได้ เช่น เซลล์กล้ามเนื้อ เซลล์ประสาท
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์
ชีววิทยา เล่ม 1
219