30 / 284
นักเรียนควรจะสรุปได้ว่า DNA ต้องเพิ่มจำ�นวนได้โดยมีลักษณะเหมือนเดิม สามารถควบคุม
การสังเคราะห์โปรตีนที่มีผลต่อลักษณะทางพันธุกรรม และอาจเปลี่ยนแปลงได้บ้างซึ่งจะทำ�ให้เกิด
ลักษณะทางพันธุกรรมที่แตกต่างไปจากเดิม แล้วจึงนำ�เข้าสู่เรื่องการสังเคราะห์ดีเอ็นเอด้วยวิธีการที่
เรียกว่าการจำ�ลองดีเอ็นเอ
4.3.1 การจำ�ลองดีเอ็นเอ
ครูนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยทบทวนความรู้เรื่องการแบ่งเซลล์โดยใช้คำ�ถามและให้นักเรียนร่วมกัน
อภิปรายดังนี้
เมื่อมีการแบ่งเซลล์ ข้อมูลทางพันธุกรรมจากเซลล์แม่จะส่งต่อไปยังเซลล์ลูกได้อย่างไร
จากการอภิปรายนักเรียนควรสรุปได้ว่า การถ่ายทอดข้อมูลทางพันธุกรรมจากเซลล์แม่ไปยัง
เซลล์ลูก เกิดขึ้นได้เมื่อมีการแบ่งเซลล์ ซึ่งมีการจำ�ลองดีเอ็นเอเพิ่มปริมาณเป็นสองชุด (ในระยะ S) แล้ว
ถ่ายทอด DNA ให้เซลล์ลูกต่อไป ข้อมูลใน DNA ที่ถ่ายทอดให้เซลล์ลูกจะต้องเหมือนกับ DNA ใน
เซลล์แม่
ครูถามนักเรียนเพื่อนำ�เข้าสู่หัวข้อการจำ�ลองดีเอ็นเอว่า
ลำ�ดับนิวคลีโอไทด์ของ DNA ในโมเลกุลเดิมและโมเลกุลใหม่เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
จากนั้นจึงให้นักเรียนสืบค้นการจำ�ลองดีเอ็นเอ และศึกษารูป 4.12 นักเรียนควรสรุปประเด็น
สำ�คัญได้ดังนี้
1. พอลินิวคลีโอไทด์สองสายของ DNA คลายเกลียว พันธะไฮโดรเจนที่ยึดระหว่างคู่เบสของ
ทั้งสองสายจะสลาย ทำ�ให้พอลินิวคลีโอไทด์สองสายแยกออกจากกัน
2. พอลินิวคลีโอไทด์แต่ละสายจะทำ�หน้าที่เป็นสายแม่แบบเพื่อสังเคราะห์พอลินิวคลีโอไทด์
สายใหม่ โดยเอนไซม์ดีเอ็นเอพอลิเมอเรสนำ�นิวคลีโอไทด์อิสระเข้าจับกับนิวคลีโอไทด์ของ
สายแม่แบบที่มีเบสคู่สมกันคือ เบส A จับคู่กับ T และเบส G จับคู่กับ C
3. นิวคลีโอไทด์ของพอลินิวคลีโอไทด์สายใหม่จะเข้าคู่กับนิวคลีโอไทด์ของสายแม่แบบ ด้วย
พันธะไฮโดรเจน
4. การจำ�ลองดีเอ็นเอทำ�ให้มีการเพิ่มโมเลกุลของ DNA จาก 1 เป็น 2 โมเลกุล โดย DNA แต่ละ
โมเลกุลมีพอลินิวคลีโอไทด์สายเดิม 1 สาย และสายใหม่ 1 สาย การจำ�ลองดีเอ็นเอจึงเป็น
แบบกึ่งอนุรักษ์และการจัดเรียงตัวของนิวคลีโอไทด์ใน DNA ที่สังเคราะห์ใหม่เหมือนกับ
DNA โมเลกุลเดิม
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 4 | โครโมโซมและสารพันธุกรรม
ชีววิทยา เล่ม 2
18