115 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๕. อธิบายและเปรียบเทียบความหนาแน่นของสารบริสุทธิ์และสารผสม
๖. ใช้เครื่องมือเพื่อวัดมวลและปริมาตรของสารบริสุทธิ์และสารผสม
ด้านความรู้
สารบริสุทธิ์แต่ละชนิดมีความหนาแน่น หรือมวล
ต่อหนึ่งหน่วยปริมาตรคงที่ เป็นค่าเฉพาะของ
สารนั้น ณ สถานะและอุณหภูมิหนึ่ง ๆ แต่สาร
ผสมมีความหนาแน่นไม่คงที่ขึ้นอยู่กับชนิดและ
สัดส่วนของสารที่ผสมอยู่ด้วยกัน
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการวัด โดยวัดมวลและปริมาตรของ
สารบริสุทธิ์และสารผสมชนิดต่าง ๆ
๒. ทักษะการใช้จำ�นวน โดยใช้มวลและปริมาตร
ของสารบริสุทธิ์และสารผสมชนิดต่าง ๆ ที่
ได้จากการปฏิบัติกิจกรรมมาคำ�นวณความ
หนาแน่นหรืออัตราส่วนระหว่างค่ามวล
และปริมาตรของสารและระบุหน่วยความ
หนาแน่น
๓. ทักษะการตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป
โดยการนำ�ค่าความหนาแน่นของสารที่
คำ�นวณได้จากกิจกรรม มาตีความหมาย
ข้อมูลและลงข้อสรุปเกี่ยวกับความหมาย
ด้านความรู้
อธิบายและเปรียบเทียบความหนาแน่นของสารบริสุทธิ์
และสารผสม
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการวัด จากการใช้เครื่องชั่งวัดมวล
และการใช้กระบอกตวงวัดปริมาตรของสารบริสุทธิ์
และสารผสมชนิดต่างๆ พร้อมระบุหน่วยของการวัด
ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
๒. ประเมินทักษะการใช้จำ�นวน จากผลการคำ�นวณ
ความหนาแน่นหรืออัตราส่วนระหว่างมวลกับ
ปริมาตรของสารบริสุทธิ์และสารผสมชนิดต่าง ๆ
และระบุหน่วยได้อย่างถูกต้อง
๓. ประ เ มินทักษะการตีความหมายข้อมูลและ
ลงข้อสรุป จากการนำ�ค่าความหนาแน่นของสาร
ที่คำ�นวณได้จากกิจกรรมมาตีความหมายข้อมูล
และลงข้อสรุปเกี่ยวกับความหมายความหนาแน่น
๑. ครูตรวจสอบและทบทวนความรู้เกี่ยวกับสมบัติของสารบริสุทธิ์และ
สารผสม เช่น จุดเดือดและจุดหลอมเหลว โดยใช้การซักถาม และกระตุ้น
นักเรียนให้เกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับความหนาแน่นของสารบริสุทธิ์และ
สารผสมเพื่อนำ�ไปสู่การปฏิบัติกิจกรรม
๒. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมโดยหามวลของสาร เช่น ดินน้ำ�มัน น้ำ�มันพืช
โดยใช้เครื่องชั่งและหาปริมาตรของสารด้วยอุปกรณ์ที่เหมาะสม เช่น
ถ้วยยูรีกา กระบอกตวง บันทึกมวลและปริมาตรในตารางบันทึกผล อ่าน
ใบความรู้ความหมายและวิธีการคำ�นวณความหนาแน่นของสาร นักเรียน
นำ�ข้อมูลจากการวัดมวลและปริมาตรมาคำ�นวณความหนาแน่นของ
ดินน้ำ�มัน และนำ�เสนอ
๓. ครูรวบรวมข้อมูลของนักเรียนทั้งชั้นเพื่อให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายและ
ลงข้อสรุปว่าความหนาแน่นคืออัตราส่วนระหว่างมวลต่อปริมาตรของสาร
มีหน่วยเป็นกรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร หรือกิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
๔. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมเพื่อวัดมวลและปริมาตร และคำ�นวณความหนา
แน่นของสารบริสุทธิ์ เช่น เหล็ก ทองแดง และสารผสมต่างๆ เช่น น้ำ�เกลือ
ที่มีอัตราส่วนของน้ำ�และเกลือต่างกัน น้ำ�เชื่อมที่มีอัตราส่วนของน้ำ�และ
น้ำ�ตาลต่างกัน บันทึกผล วิเคราะห์ข้อมูล สรุปผล และนำ�เสนอ
๕. ครูรวบรวมข้อมูลของทั้งชั้นเรียนและใช้คำ�ถามให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย
และลงข้อสรุปว่า ความหนาแน่นของสารบริสุทธิ์แต่ละชนิดคงที่ แต่ความ
หนาแน่นของสารผสมไม่คงที่ ขึ้นอยู่กับชนิดและสัดส่วนของสารที่ผสมอยู่
ด้วยกัน
105
วิทยาศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑