97 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๑๑. อธิบายการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศของพืชดอก
๑๒. อธิบายลักษณะโครงสร้างของดอกที่มีส่วนทำ�ให้เกิดการถ่ายเรณู รวมทั้งบรรยายการปฏิสนธิของพืชดอก การเกิดผลและเมล็ด การกระจายเมล็ด และการงอกของเมล็ด
๑๓. ตระหนักถึงความสำ�คัญของสัตว์ที่ช่วยในการถ่ายเรณูของพืชดอก โดยการไม่ทำ�ลายชีวิตของสัตว์ที่ช่วยในการถ่ายเรณู
การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก
๑. ครูทบทวนความรู้เกี่ยวกับความสำ�คัญของดอก หน้าที่ของส่วนประกอบ
แต่ละส่วนของดอก
๒. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับการสืบพันธุ์แบบ
อาศัยเพศของพืชดอก เพื่อนำ�ไปสู่การสังเกตโครงสร้างของดอก รวมทั้ง
รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ของเกสรเพศผู้และเกสร
เพศเมียจากแหล่งต่าง ๆ เช่น หนังสือ อินเทอร์เน็ต
๓. นักเรียนสังเกตลักษณะของกลีบเลี้ยง กลีบดอก เกสรเพศผู้ และ
เกสรเพศเมีย และรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ของ
เกสรเพศผู้และเกสรเพศเมีย
๔. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อลงข้อสรุปว่า เกสรเพศผู้ ประกอบ
ด้วยก้านชูอับเรณูและ อับเรณู ภายในอับเรณูของเกสรเพศผู้มีเรณูอยู่เป็น
จำ�นวนมาก ภายในเรณูมีเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้หรือสเปิร์ม ส่วนเกสรเพศเมีย
ประกอบด้วยยอดเกสรเพศเมีย ก้านเกสรเพศเมีย และรังไข่ ซึ่งยอดเกสร
เพศเมียเป็นที่รองรับเรณู ก้านชูเกสรเพศเมียเป็นส่วนที่เชื่อมยอดเกสร
เพศเมียกับรังไข่ ภายในรังไข่มีออวุลซึ่งมีลักษณะเป็นเม็ดเล็ก ๆ ภายใน
ออวุลมีถุงเอ็มบริโอ ทำ�หน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมียหรือเซลล์ไข่
ซึ่งการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอกเป็นการสืบพันธุ์ที่มีการผสมกัน
ของสเปิร์มกับเซลล์ไข่
ด้านความรู้
๑. พืชดอกทุกชนิดสามารถสืบพันธุ์แบบอาศัย
เพศได้ และบางชนิดสามารถสืบพันธุ์แบบ
ไม่อาศัยเพศได้
๒. การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ เป็นการสืบพันธุ์
ที่มีการผสมกันของสเปิร์มกับเซลล์ไข่
การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก
เกิดขึ้นที่ดอก โดยภายในอับเรณูของส่วน
เกสรเพศผู้มีเรณู ซึ่งทำ�หน้าที่สร้างสเปิร์ม
และภายในออวุลของส่วนเกสรเพศเมีย
มีถุงเอ็มบริโอ ทำ�หน้าที่สร้างเซลล์ไข่
๓. การถ่ายเรณู คือ การเคลื่อนย้ายของเรณูจาก
อับเรณูไปยังยอดเกสรเพศเมีย ซึ่งเกี่ยวข้อง
กับลักษณะและโครงสร้างของดอก เช่น
สี กลิ่น ขนาดของดอก ตำ�แหน่งของเกสร
เพศผู้และเกสรเพศเมีย โดยมีสิ่งที่ช่วยในการ
ถ่ายเรณู เช่น สัตว์ ลม น้ำ�
ด้านความรู้
๑. อธิบายการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก
๒. อธิบายลักษณะโครงสร้างของดอกที่มีส่วนทำ�ให้เกิด
การถ่ายเรณูของพืชดอก
87
วิทยาศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑