101 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการสังเกต โดยสังเกตส่วนประกอบ
ของเมล็ด การงอกของเมล็ด ลักษณะผลและ
เมล็ดของพืชที่เกี่ยวกับการกระจายของผล
และเมล็ด
๒. ทักษะการลงความเห็นจากข้อมูล โดยการนำ�
ข้อมูลจากการสังเกตการงอกของเมล็ด มา
อธิบายเกี่ยวกับปัจจัยในการงอกของเมล็ด
รวมทั้งนำ�ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตและ
การสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะของผล
และเมล็ดมาอธิบายวิธีการกระจายของผล
และเมล็ด
๓. ทักษะการจัดกระทำ�และสื่อความหมาย
ข้อมูล โดยการนำ�ข้อมูลที่ได้จากการสังเกต
มานำ�เสนอในรูปแบบต่าง ๆ
ทักษะแห่งศตวรรษที่ ๒๑
๑. ทักษะด้านความร่วมมือและการทำ�งาน
เป็นทีม โดยการร่วมกัน สังเกต รวบรวม
ข้อมูล และนำ�เสนอผลเกี่ยวกับปัจจัย
การงอกของเมล็ดและวิธีการกระจายของผล
และเมล็ด
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการสังเกต จากผลการบันทึก
รายละเอียดเกี่ยวกับส่วนประกอบของเมล็ด การงอก
ของเมล็ด และลักษณะผลและเมล็ดที่เกี่ยวกับการ
กระจายของผลและเมล็ดตามความเป็นจริงโดย
ไม่เพิ่มความคิดเห็นส่วนตัว
๒. ประเมินทักษะการลงความเห็นจากข้อมูล จาก
การใช้ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตการงอกของเมล็ด
มาอธิบายเกี่ยวกับปัจจัยในการงอกของเมล็ด รวม
ทั้งนำ�ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตและสืบค้นข้อมูล
เกี่ยวกับลักษณะของผลและเมล็ดมาอธิบายวิธีการ
กระจายของผลและเมล็ดพืชได้อย่างสมเหตุสมผล
๓. ประเมินทักษะการจัดกระทำ�และสื่อ ความหมาย
ข้อมูล จากการนำ�ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตมา
นำ�เสนอในรูปแบบต่าง ๆ ได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม
และช่วยให้ผู้อื่นเข้าใจความหมายของข้อมูลได้อย่าง
รวดเร็ว ชัดเจน และถูกต้อง
ทักษะแห่งศตวรรษที่ ๒๑
๑. ประเมินทักษะด้านความร่วมมือและการทำ�งาน
เป็นทีม จากการร่วมกับผู้อื่นในการสังเกต รวบรวม
ข้อมูล และนำ�เสนอผลเกี่ยวกับปัจจัยการงอกของ
เมล็ดและวิธีการกระจายของผลและเมล็ดร่วมกับ
ผู้อื่น ตั้งแต่เริ่มต้นจนสำ�เร็จลุล่วง
การกระจายของผลและเมล็ดและการงอกของเมล็ด
๑. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับการงอกของ
เมล็ดพืช โดยอาจใช้วิธีซักถาม หรือใช้สื่อต่าง ๆ เช่น รูป ภาพเคลื่อนไหว
วีดิทัศน์ เพื่อนำ�ไปสู่การสังเกตลักษณะและส่วนประกอบของเมล็ด
๒. นักเรียนสังเกตลักษณะและส่วนประกอบของเมล็ดพืช และร่วมกัน
อภิปราย เพื่อลงข้อสรุปว่า เมล็ดพืชประกอบด้วยเปลือกหุ้มเมล็ด
เอนโดสเปิร์ม และเอ็มบริโอ
๓. นักเรียนรวบรวมข้อมูลจากการสังเกตและจากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับ
ปัจจัยที่จำ�เป็นต่อการงอกของเมล็ด และกระบวนการงอกของเมล็ด
๔. นักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อลงข้อสรุปว่า ปัจจัยที่จำ�เป็นต่อการงอก
ของเมล็ด คือ แก๊สออกซิเจน น้ำ�หรือความชื้น และอุณหภูมิที่เหมาะสม
ในการงอกของเมล็ดเอ็มบริโอภายในเมล็ดจะเจริญออกมา โดยระยะแรก
จะใช้อาหารที่สะสมอยู่ในเอนโดสเปิร์มหรือใบเลี้ยง จนกระทั่งมีใบแท้ที่
สามารถสังเคราะห์ด้วยแสงได้ พืชจึงจะสร้างอาหารได้เองตามปกติ
๕. นักเรียนตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับการกระจายของผลและเมล็ด จากการสังเกต
ลักษณะของผลและเมล็ดพืช เพื่อนำ�ไปสู่การคาดคะเนเกี่ยวกับวิธีการ
กระจายของผลและเมล็ดพืช
๖. นักเรียนสืบค้นและรวบรวมข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการกระจายของ
ผลและเมล็ดพืช และนำ�ข้อมูลที่รวบรวมได้มาเปรียบเทียบกับข้อมูลที่
คาดคะเนไว้
๗. นักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อลงข้อสรุปว่าพืชดอกมีการกระจายของผล
และเมล็ดเพื่อให้เมล็ดมีโอกาสงอกในสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม โดยเมื่อ
พืชดอกมีผลและเมล็ดที่พัฒนาเต็มที่ เมล็ดที่อยู่ในผลจะกระจายออก
ไปจากต้นเดิม โดยพืชแต่ละชนิดมีวิธีการกระจายเมล็ดแตกต่างกัน เช่น
91
วิทยาศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑