การรับประทานอาหารที่แห้ง แข็ง และชิ้นใหญ่เกินไป หรืออาหารที่เคี้ยวไม่ละเอียด ขณะกลืน
จะรู้สึกแน่นที่บริเวณอก เป็นเพราะเหตุใด
เพราะอาหารจะเคลื่อนตัวไปตามหลอดอาหารได้ลำ�บาก หลอดอาหารบีบตัวยาก และเกิด
การเกร็งของกล้ามเนื้อหลอดอาหารทำ�ให้รู้สึกจุกแน่นบริเวณอก
การย่อยอาหารในกระเพาะอาหาร
ครูนำ�เข้าสู่เรื่องการย่อยอาหารในกระเพาะอาหาร โดยทบทวนความรู้เดิมของนักเรียนเกี่ยวกับ
กระเพาะอาหาร ซึ่งอาจจะใช้รูป หุ่นจำ�ลอง หรือถามคำ�ถามเพิ่มเติม ดังนี้
นักเรียนคิดว่าโครงสร้างของกระเพาะอาหารมีความเหมาะสมกับการย่อยอาหารอย่างไร
ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับตำ�แหน่ง ขนาดและโครงสร้างของกระเพาะอาหารว่ามีความ
เหมาะสมกับหน้าที่ในการย่อยอาหารอย่างไร และให้นักเรียนเชื่อมโยงเรื่องปฏิกิริยาเคมีในเซลล์ของ
สิ่งมีชีวิตกับเอนไซม์และการทำ�งานของเอนไซม์ในกระเพาะอาหาร รวมถึงอะไมเลสที่ปนมากับอาหาร
ที่มาจากปากด้วย โดยครูอาจหาสื่อที่หลากหลายให้นักเรียนได้ศึกษา เช่น รูป 13.16 ในหนังสือเรียน
เกี่ยวกับกระเพาะอาหาร หุ่นจำ�ลอง ภาพเคลื่อนไหว หรือวีดิทัศน์ และให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย โดย
ใช้คำ�ถาม ดังนี้
เพราะเหตุใด ในกระเพาะอาหารจึงมีการย่อยเฉพาะโปรตีน ทั้งที่มีอะไมเลสที่ปนมากับ
อาหารที่มาจากปาก
ในกระเพาะอาหารมีสภาพเป็นกรด pH ประมาณ 2 ซึ่งเหมาะสมต่อการทำ�งานของ
เพปซินที่ย่อยโปรตีน ส่วนอะไมเลสถูกทำ�ลายด้วยกรดและเพปซิน
ผนังด้านในของกระเพาะอาหารมีลักษณะอย่างไร ลักษณะเช่นนี้มีผลต่อการย่อยอาหาร
อย่างไร
ผนังด้านในของกระเพาะอาหารมีลักษณะเป็นคลื่น ทำ�ให้กระเพาะอาหารสามารถขยาย
เพื่อรับอาหารได้มากขึ้น และช่วยคลุกเคล้าอาหารกับเอนไซม์ระหว่างการย่อยได้ดีขึ้น
นอกจากนั้นยังทำ�ให้มีเซลล์ที่สร้างสารต่าง ๆ เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะกรด เอนไซม์ และเมือก
กล้ามเนื้อหูรูดที่กระเพาะอาหารมีความสำ�คัญอย่างไร
ทำ�ให้อาหารคงอยู่ในกระเพาะอาหาร เอนไซม์ในกระเพาะอาหารย่อยอาหารได้นานขึ้น
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 13 | ระบบย่อยอาหาร
ชีววิทยา เล่ม 4
21