ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับอะตอม ธาตุและสารประกอบ รวมถึงโครงสร้างของสิ่งมีชีวิต
หรือครูอาจใช้ภาพ 2.1 ในหนังสือเรียน แล้วให้นักเรียนอภิปรายร่วมกัน เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า โครงสร้าง
ของสิ่งมีชีวิตประกอบด้วยอะตอมของธาตุต่าง ๆ อะตอมยึดเหนี่ยวกันด้วยพันธะเคมีเกิดเป็นโมเลกุล
เซลล์ซึ่งเป็นหน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิตเกิดจากโมเลกุลชนิดต่าง ๆ จำ�นวนมากมารวมตัวกัน
สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เช่น พืช สัตว์ มีเซลล์จำ�นวนมากรวมเป็นเนื้อเยื่อซึ่งมีหน้าที่จำ�เพาะ เนื้อเยื่อหลาย
ชนิดทำ�งานร่วมกันเป็นอวัยวะที่ประกอบเป็นสิ่งมีชีวิต
2.1.1 อะตอม
ครูให้นักเรียนนำ�ข้อมูลที่ได้จากการสืบค้นมาอภิปรายร่วมกัน เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า อะตอม
ประกอบด้วยโปรตอน นิวตรอน อยู่ในนิวเคลียส และอิเล็กตรอนซึ่งเคลื่อนที่รอบนิวเคลียสในระดับ
พลังงานต่าง ๆ อิเล็กตรอนที่อยู่ในระดับพลังงานชั้นนอกสุดเรียกว่า เวเลนซ์อิเล็กตรอน โดยทั่วไป
นิวเคลียสมีจำ�นวนนิวตรอนเท่ากับโปรตอน ตัวเลขแสดงจำ�นวนโปรตอนในอะตอม เรียกว่า เลขอะตอม
ผลรวมของจำ�นวนโปรตอนกับนิวตรอนเรียกว่า เลขมวล โดยโปรตอนมีประจุไฟฟ้าบวก ส่วนอิเล็กตรอน
มีประจุไฟฟ้าลบ ขณะที่นิวตรอนไม่มีประจุ อะตอมที่มีจำ�นวนอิเล็กตรอนเท่ากับจำ�นวนโปรตอนจะ
เป็นกลางทางไฟฟ้า
จากนั้นให้นักเรียนตอบคำ�ถามใต้รูป 2.2 ดังนี้
จากรูป 2.2 ก. ให้ระบุจำ�นวนเวเลนซ์อิเล็กตรอนของอะตอมคาร์บอนและอะตอมไฮโดรเจน
อะตอมคาร์บอนมีเวเลนซ์อิเล็กตรอนเท่ากับ 4 ส่วนอะตอมไฮโดรเจนมีเวเลนซ์อิเล็กตรอน
เท่ากับ 1
จากรูป 2.2 ข. อะตอมคาร์บอนมีจำ�นวนโปรตอนและนิวตรอนอย่างละเท่าไร
อะตอมคาร์บอนมีโปรตอนและนิวตรอนอย่างละ 6
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 2 | เคมีที่เป็นพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต
ชีววิทยา เล่ม 1
93