คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ ชีววิทยา เล่ม 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

183 / 284

- ที่กำ�ลังขยายของกล้องจุลทรรศน์ 400 เท่า มีเส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพ 0.5 มิลลิเมตร
พารามีเซียมมีขนาดประมาณ 25 ของเส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพ
ดังนั้น พารามีเซียมมีขนาดประมาณ 2 × 0.5
5 = 0.2 มิลลิเมตร
นอกจากนี้ครูอาจให้ความรู้เพิ่มเติมว่าการวัดขนาดของสิ่งมีชีวิตสามารถทำ�ได้โดยใช้
กล้องจุลทรรศน์ประกอบกับออคคูลาร์ไมโครมิเตอร์ (ocular micrometer) และสเตจ
ไมโครมิเตอร์ (stage micrometer) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่สามารถคำ�นวณหาขนาดของวัตถุได้
แม่นยำ�ยิ่งขึ้น
ครูให้นักเรียนตอบคำ�ถามท้ายกิจกรรมตอนที่ 4 โดยมีแนวการตอบดังนี้
เฉลยคำ�ถามท้ายกิจกรรม
เมื่อนำ�สาหร่ายหางกระรอกไปศึกษาด้วยกล้องจุลทรรศน์ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของ
จอภาพประมาณ 1,600 ไมโครเมตร พบเซลล์สาหร่ายหางกระรอกเรียงต่อกันตามยาว 8
เซลล์ ความยาวของเซลล์สาหร่ายหางกระรอก 1 เซลล์ จะเท่ากับกี่มิลลิเมตร แสดงวิธี
คำ�นวณ
ความยาวของเซลล์สาหร่ายหางกระรอก 1 เซลล์ จะเท่ากับ 0.2 มิลลิเมตร
แสดงวิธีคำ�นวณ
ความยาวเซลล์สาหร่ายหางกระรอก 1 เซลล์ ภายใต้กล้องจุลทรรศน์
= 1,6008 = 200 ไมโครเมตร = 200 × 10
-3 มิลลิเมตร = 0.2 มิลลิเมตร
กล้องจุลทรรศน์ที่มีกำ�ลังขยาย 40 เท่า เมื่อใช้ไม้บรรทัดใสวัดเส้นผ่านศูนย์กลางของ
จอภาพได้ 3.75 มิลลิเมตร เมื่อกำ�ลังขยายของกล้องเปลี่ยนเป็น 100 เท่า และ 400 เท่า
เส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพจะเท่ากับกี่ไมโครเมตร แสดงวิธีคำ�นวณ
เมื่อกำ�ลังขยายของกล้องเปลี่ยนเป็น 100 เท่า เส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพเท่ากับ
1,500 ไมโครเมตร
เมื่อกำ�ลังขยายของกล้องเปลี่ยนเป็น 400 เท่า เส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพเท่ากับ
375 ไมโครเมตร
แสดงวิธีคำ�นวณ
เส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพ (ขณะที่ศึกษา) =
กำ�ลังขยายต่ำ�สุดของเลนส์ใกล้วัตถุ × เส้นผ่านศููนย์กลางของจอภาพที่กำ�ลังขยายต่ำ�สุด
กำ�ลังขยายของเลนส์ใกล้วัตถุขณะที่ศึกษา
เมื่อกำ�ลังขยายของกล้องเป็น 100 เท่า กำ�ลังขยายของเลนส์ใกล้วัตถุเท่ากับ 10×
เส้นผ่านศูนย์กลางของจอภาพ = 4 × 3.7510 = 1.5 มิลลิเมตร = 1,500 ไมโครเมตร
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์ ชีววิทยา เล่ม 1 171