196 / 284
- เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมแบบผิวขรุขระ เป็นบริเวณที่มีการสร้างโปรตีนโดยไรโบโซม ซึ่ง
โปรตีนที่สร้างจะเข้าสู่เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมแบบผิวขรุขระแล้วถูกห่อหุ้มเป็นเวสิเคิล แล้ว
ส่งต่อโปรตีนไปยังกอลจิคอมเพล็กซ์เพื่อลำ�เลียงและหลั่งออกนอกเซลล์ หรือไปเป็น
ส่วนประกอบของเยื่อหุ้มเซลล์
- เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมแบบผิวเรียบ เป็นถุงแบนต่อจากเอนโดพลาสมิกเรติคูลัมแบบ
ผิวเรียบ ทำ�หน้าที่สังเคราะห์ลิพิดและทำ�หน้าที่กำ�จัดสารพิษ
ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อตอบคำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจในหนังสือเรียน โดยมี
แนวคำ�ตอบดังนี้
ถ้าในเซลล์ไม่มีเอนโดพลาสมิกเรติคูลัมจะมีผลอย่างไร
ถ้าในเซลล์ไม่มีเอนโดพลาสมิกเรติคูลัมจะมีผลคือ ถ้าในเซลล์ไม่มี RER เซลล์จะไม่มีการ
สังเคราะห์โปรตีนสำ�หรับการส่งออกนอกเซลล์และโปรตีนที่เป็นองค์ประกอบของเยื่อ
หุ้มเซลล์ ถ้าในเซลล์ไม่มี SER เซลล์จะไม่สามารถสังเคราะห์ลิพิดที่เป็นองค์ประกอบของ
เยื่อหุ้มเซลล์ หรือฮอร์โมน เป็นต้น และไม่สามารถกำ�จัดสารพิษ
เพราะเหตุใดเซลล์ตับและเซลล์กล้ามเนื้อโครงร่างจึงพบเอนโดพลาสมิกเรติคูลัมแบบผิว
เรียบมากกว่าเซลล์ผิวหนัง
เพราะ SER ในเซลล์ตับทำ�หน้าที่ทำ�ลายสารพิษ ในขณะที่ SER ของเซลล์กล้ามเนื้อ
โครงร่างทำ�หน้าที่เก็บแคลเซียมไอออน (Ca
2+
) เพื่อใช้ในการหดตัวของกล้ามเนื้อ
เฉลยตรวจสอบความเข้าใจ
ไรโบโซม
ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับไรโบโซมพร้อมกับศึกษารูป 3.11 ในหนังสือเรียนซึ่งแสดง
โครงสร้างของไรโบโซม แล้วให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย โดยมีแนวคำ�ถามดังนี้
ไรโบโซมมีโครงสร้างอย่างไร
ไรโบโซมทำ�หน้าที่อะไร
ไรโบโซมที่กระจายอยู่ในไซโทซอลทำ �หน้าที่แตกต่างจากไรโบโซมที่ติดอยู่กับ
เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมอย่างไร
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์
ชีววิทยา เล่ม 1
184