177 / 283
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๕. ระบุผลของแรงโน้มถ่วงที่มีต่อวัตถุจากหลักฐานเชิงประจักษ์
๖. ใช้เครื่องชั่งสปริงในการวัดน้ำ�หนักของวัตถุ
ด้านความรู้
๑. แรงโน้มถ่วงเป็นแรงดึงดูดที่โลกกระทำ�ต่อ
วัตถุ โดยไม่ต้องสัมผัสกับวัตถุนั้น ทำ�ให้วัตถุ
มีน้ำ�หนักและตกสู่พื้นโลก
๒. น้ำ�หนักมีหน่วยเป็นนิวตัน วัตถุที่มีมวลมาก
จะมีน้ำ�หนักมาก วัตถุที่มีมวลน้อยจะมี
น้ำ�หนักน้อย
๓. น้ำ�หนักของวัตถุวัดได้จากเครื่องชั่งสปริง
ด้านความรู้
๑. ระบุผลของแรงโน้มถ่วงของโลกที่กระทำ�ต่อวัตถุ
๒. บอกความสัมพันธ์ระหว่างมวลของวัตถุกับน้ำ�หนัก
ของวัตถุ
๓. อธิบายการใช้เครื่องชั่งสปริงในการวัดน้ำ�หนัก
ของวัตถุ
๑. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับการตกของวัตถุ
และสาเหตุที่ทำ�ให้วัตถุตกลงสู่พื้นโลก โดยอาจใช้การซักถาม กิจกรรม
สาธิต หรือสื่อต่าง ๆ เช่น วีดิทัศน์แสดงการตกอย่างอิสระของวัตถุ เพื่อ
นำ�ไปสู่การทำ�กิจกรรมเพื่อสังเกตการเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ของวัตถุ
เมื่อปล่อยวัตถุให้ตกในแนวดิ่งอย่างอิสระตั้งแต่วัตถุเริ่มเคลื่อนที่จนหยุด
๒. นักเรียนพยากรณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นเมื่อปล่อยวัตถุให้ตกอย่างอิสระและปฏิบัติ
โดยการสังเกตและบันทึกเส้นทางการเคลื่อนที่ของวัตถุแต่ละชนิด สรุปผล
การทำ�กิจกรรม และนำ�เสนอ
๓. นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์มาสนับสนุนเพื่อให้ได้
ข้อสรุปว่า เมื่อปล่อยวัตถุทุกชนิดให้ตกในแนวดิ่งอย่างอิสระ เส้นทางการ
เคลื่อนที่ของวัตถุแต่ละชนิดอาจจะเหมือนหรือแตกต่างกัน แต่วัตถุทุกชนิด
จะตกสู่พื้นโลกเสมอ เป็นผลมาจากการมีแรงมากระทำ�ต่อวัตถุ
๔. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับแรงที่ทำ�ให้วัตถุตกลงสู่พื้นโลก
เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่าแรงที่ทำ�ให้วัตถุตกอย่างอิสระคือ แรงที่โลกดึงดูดวัตถุ
ลงสู่พื้นโลก เรียกว่าแรงโน้มถ่วงของโลก แรงโน้มถ่วงของโลกมีทิศทางเข้า
สู่ศูนย์กลางโลกและเป็นแรงไม่สัมผัส แรงโน้มถ่วงของโลกที่กระทำ�กับวัตถุ
ทำ�ให้วัตถุมีน้ำ�หนัก
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการสังเกต โดยบรรยายลักษณะและ
เส้นทางการเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ของ
วัตถุเมื่อปล่อยวัตถุให้ตกในแนวดิ่งอย่าง
อิสระ
๒. ทักษะการวัด โดยการใช้เครื่องชั่งสปริง
ชั่งน้ำ�หนักของวัตถุต่าง ๆ พร้อมระบุหน่วย
ของน้ำ�หนัก
๓. ทักษะการจัดกระทำ�และสื่อความหมาย
ข้อมูล โดยการนำ�เสนอข้อมูลเกี่ยวกับ
แรงโน้มถ่วงของโลกและมวลของวัตถุ ด้วย
รูปแบบหรือวิธีการต่าง ๆ
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการสังเกต จากการบันทึกรายละเอียด
ลักษณะและเส้นทางการเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่
ของวัตถุเมื่อปล่อยวัตถุให้ตกในแนวดิ่งอย่างอิสระ
ตามความเป็นจริง โดยไม่เพิ่มความคิดเห็นส่วนตัว
๒. ประเมินทักษะการวัด จากการใช้เครื่องชั่งสปริงและ
การระบุหน่วยของน้ำ�หนักได้อย่างถูกต้อง
๓. ประเมินทักษะการจัดกระทำ�และสื่อความหมาย
ข้อมูล จากการนำ�เสนอข้อมูลเกี่ยวกับแรงโน้มถ่วง
ของโลกและมวลของวัตถุ ด้วยรูปแบบหรือวิธีการที่
เข้าใจง่าย น่าสนใจ
167
วิทยาศาสตร์
ประถมศึกษาปีที่ ๔