288 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๘. อธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากการผสมโดยพิจารณาลักษณะเดียวที่แอลลีลเด่นข่มแอลลีลด้อยอย่างสมบูรณ์
๙. อธิบายการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของลูก และคำ�นวณอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูก
ด้านความรู้
๑. เมนเดลได้ศึกษาการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมของต้นถั่วชนิดหนึ่ง ซึ่งนำ�มาสู่หลัก
การพื้นฐานของการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต
๒. สิ่งมีชีวิตที่มีโครโมโซมเป็น ๒ ชุด ยีนแต่ละ
ตำ�แหน่งบนฮอโมโลกัสโครโมโซมมี ๒ แอลลีล
โดยแอลลีลหนึ่งมาจากพ่อและอีกแอลลีล
มาจากแม่ ซึ่งอาจมีรูปแบบเดียวกันหรือ
แตกต่างกัน แอลลีลที่แตกต่างกันนี้แอลลีลหนึ่ง
อาจมีการแสดงออกข่มอีกแอลลีลหนึ่งได้ เรียก
แอลลีล นั้นว่าเป็น แอลลีลเด่น ส่วนแอลลีลที่
ถูกข่มอย่างสมบูรณ์เรียกว่าเป็น แอลลีลด้อย
๓. เมื่อมีการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ แอลลีลที่เป็นคู่กัน
ในแต่ละฮอมอโลกัสโครโมโซมจะแยกจากกัน
ไปสู่เซลล์สืบพันธุ์แต่ละเซลล์ เมื่อมีการปฏิสนธิ
ลักษณะของพ่อและแม่จะมีการถ่ายทอดไปยัง
รุ่นลูกผ่านทางเซลล์สืบพันธุ์ โดยเซลล์สืบพันธุ์
แต่ละเซลล์ที่มีเพียง ๑ แอลลีล จะมาเข้าคู่
กับแอลลีลที่ตำ�แหน่งเดียวกันของอีกเซลล์
สืบพันธุ์หนึ่ง จนเกิดเป็นจีโนไทป์และแสดง
ฟีโนไทป์ในรุ่นลูก
๑. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะ
ทางพันธุกรรม โดยอาจใช้วิธียกตัวอย่าง ซักถาม หรือใช้สื่อต่างๆ เช่น รูป
วีดิทัศน์
๒. นักเรียนตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม เพื่อนำ�ไป
สู่การวิเคราะห์ผลการทดลองเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ของเมนเดล
๓. นักเรียนวิเคราะห์ แปลความหมายข้อมูลจากผลการทดลองของเมนเดล
และร่วมกันอภิปรายและลงข้อสรุปเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมจากการผสมโดยพิจารณาลักษณะเดียว และโอกาสในการเกิด
จีโนไทป์และฟีโนไทป์แบบต่างๆ รวมถึงการระบุลักษณะเด่นและลักษณะ
ด้อยของสิ่งมีชีวิต
๔. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมการจำ�ลองการเข้าคู่กันของแอลลีล โดยการหยิบ
ลูกปัดที่มีสีต่างกัน ๒ สี ซึ่งแต่ละสีแทนแอลลีลเด่นและแอลลีลด้อย และ
บันทึกผล
๕. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแปลความหมายข้อมูล นำ�เสนอผล เพื่อ
อธิบายการเข้าคู่กันของแอลลีล ร่วมกันอภิปรายและเขียนแผนภาพเพื่อ
คำ�นวณอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูกจากการผสม
โดยพิจารณาลักษณะเดียวที่แอลลีลเด่นข่มแอลลีลด้อยอย่างสมบูรณ์
ด้านความรู้
๑. อธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากการ
ผสมโดยพิจารณาลักษณะเดียวที่แอลลีลเด่นข่ม
แอลลีลด้อยอย่างสมบูรณ์
๒. เขียนแผนภาพ คำ�นวณอัตราส่วนและอธิบายการ
เกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูก
278