332 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๑๘. สร้างแบบจำ�ลองที่อธิบายการเกิดคลื่นและบรรยายส่วนประกอบของคลื่น
ด้านความรู้
๑. คลื่นเกิดจากการส่งผ่านพลังงานโดยอาศัย
ตัวกลางและไม่อาศัยตัวกลาง คลื่นที่อาศัย
ตัวกลางในการส่งผ่านพลังงานจัดเป็นคลื่นกล
ส่วนคลื่นที่ไม่อาศัยตัวกลางในการส่งผ่าน
พลังงานจัดเป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
๒. คลื่นกลจะถ่ายโอนพลังงานผ่านตัวกลางโดย
อนุภาคของตัวกลางไม่เคลื่อนที่ไปกับคลื่น
๓. คลื่นที่แผ่ออกมาจากแหล่งกำ�เนิดคลื่นอย่าง
ต่อเนื่อง และมีรูปแบบที่ซ้ำ�กัน บรรยายได้ด้วย
สันคลื่น ท้องคลื่น ความยาวคลื่น แอมพลิจูด
คาบ ความถี่ อัตราเร็วคลื่น
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการสังเกต โดยการสังเกตการเกิดคลื่นและ
การเคลื่อนที่ของตัวกลางของคลื่นกล
๒. ทักษะการลงความเห็นจากข้อมูล โดยใช้ข้อมูล
จากการสังเกตมาอธิบายการเกิดคลื่นและ
การถ่ายโอนพลังงานของคลื่น
๓. ทักษะการสร้างแบบจำ�ลอง โดยสร้างแบบจำ�ลอง
คลื่นเพื่อการเกิดคลื่นและส่วนประกอบของคลื่น
๑. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับ
การเกิดคลื่น โดยอาจใช้วิธีซักถามถึงประสบการณ์เดิม
การสาธิต หรือใช้สื่อต่างๆ เช่น รูป ภาพเคลื่อนไหว วีดิทัศน์ เพื่อ
นำ�ไปสู่การสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับการเกิดคลื่นและชนิดของคลื่น
๒. นักเรียนสืบค้นข้อมูล บันทึกผล และนำ�เสนอ
๓. นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับการเกิดคลื่น และชนิดของ
คลื่นเพื่อลงข้อสรุปว่า คลื่นเป็นการถ่ายโอนพลังงานโดยอาศัย
ตัวกลางหรือไม่อาศัยตัวกลาง คลื่นที่อาศัยตัวกลางจัดเป็น
คลื่นกล เช่น คลื่นเสียงถ่ายโอนพลังงานผ่านตัวกลางที่เป็น
ของแข็ง ของเหลวและแก๊ส ส่วนคลื่นที่ไม่อาศัยตัวกลางจัด
เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เช่น คลื่นแสงถ่ายโอนพลังงานผ่าน
สุญญากาศได้
๔. นักเรียนตั้งคำ�ถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับการถ่ายโอนพลังงานของ
คลื่นผ่านตัวกลาง เพื่อนำ�ไปสู่การปฏิบัติเพื่อสังเกตการถ่ายโอน
พลังงานและการเคลื่อนที่ของตัวกลางของคลื่นกล
๕. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมโดยสังเกตการถ่ายโอนพลังงานและการ
เคลื่อนที่ของตัวกลางของคลื่นกล เช่น คลื่นน้ำ� คลื่นในเส้นเชือก
คลื่นในขดลวดสปริง บันทึกผล สรุปผล และนำ�เสนอ
๖. นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์เพื่อลงข้อ
สรุปว่าคลื่นกลจะถ่ายโอนพลังงานผ่านตัวกลางโดยอนุภาคของ
ตัวกลางสั่นอยู่กับที่ ไม่เคลื่อนที่ไปกับคลื่น
ด้านความรู้
๑. อธิบายคลื่นกลและคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า รวมทั้งการถ่ายโอน
พลังงานของคลื่น
๒. บรรยายส่วนประกอบของคลื่นได้ด้วย สันคลื่น ท้องคลื่น
ความยาวคลื่น แอมพลิจูด คาบ ความถี่ อัตราเร็วคลื่น
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการสังเกต จากการสังเกตการเกิดคลื่นและ
การเคลื่อนที่ของตัวกลางของคลื่นกลตามความเป็นจริง
โดยไม่เพิ่มความคิดเห็นส่วนตัว
๒. ประเมินทักษะการลงความเห็นจากข้อมูล จากการใช้
ข้อมูลจากการสังเกตมาอธิบายการเกิดคลื่นและการถ่าย
โอนพลังงานของคลื่นได้อย่างสมเหตุสมผล
๓. ประเมินทักษะการสร้างแบบจำ�ลอง จากการสร้างแบบ
จำ�ลองคลื่นเพื่อการเกิดคลื่นและส่วนประกอบของคลื่น
ได้อย่างถูกต้อง
322