10.3 การลำ�เลียงธาตุอาหาร
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. สืบค้นข้อมูลและอธิบายกลไกการลำ�เลียงธาตุอาหารของพืช
2. สืบค้นข้อมูลและอธิบายความสำ�คัญของธาตุอาหารที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช
3. ยกตัวอย่างธาตุอาหารที่สำ�คัญที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช และยกตัวอย่างการ
นำ�มาใช้ประโยชน์ในการปลูกพืช
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูนำ�เข้าสู่เนื้อหาเพื่อให้นักเรียนเห็นถึงบทบาทของธาตุอาหารที่มีต่อการดำ�รงชีวิตของพืช
โดยอาจยกตัวอย่างโพแทสเซียมไอออนซึ่งมีบทบาทต่อการเปิดปิดปากใบของพืชดังที่นักเรียนได้ศึกษา
มาแล้ว และใช้คำ�ถามถามนักเรียน ดังนี้
โพแทสเซียมไอออนมีบทบาทในการเปิดปิดปากใบอย่างไร
พืชได้รับโพแทสเซียมไอออนมาจากแหล่งใด
นอกจากโพแทสเซียมแล้วมีธาตุอาหารชนิดอื่นอีกหรือไม่ที่จำ�เป็นต่อการดำ�รงชีวิตของพืช
จากการอภิปรายร่วมกันของนักเรียนควรได้ข้อสรุปว่าธาตุอาหาร เช่น โพแทสซียม มีความ
จำ�เป็นต่อการดำ�รงชีวิตและการเจริญเติบโตของพืช ธาตุอาหารที่จำ�เป็นต่อการดำ�รงชีวิตของพืชมี
หลายชนิด โดยทั่วไปพืชจะได้รับธาตุอาหารเหล่านี้จากดินผ่านทางรากนักเรียนจะได้ศึกษาการเคลื่อนที่
ของธาตุอาหารเข้าสู่รากพืช รวมถึงความสำ�คัญของธาตุอาหารที่มีต่อการดำ�รงชีวิตของพืชในหัวข้อนี้
10.3.1 การเคลื่อนที่ของธาตุอาหารเข้าสู่พืช
ครูทบทวนความรู้นักเรียนเกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของน้ำ�เข้าสู่รากพืช จากนั้นถามนักเรียนว่า
ธาตุอาหารสามารถเคลื่อนที่เข้าสู่รากพืชด้วยวิธีการเดียวกับน้ำ�หรือไม่
น้ำ�สามารถเคลื่อนที่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์โดยออสโมซิสรวมทั้งการแพร่แบบฟาซิลิเทต แล้ว
ธาตุอาหารเคลื่อนที่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์โดยวิธีใด
ครูให้นักเรียนศึกษาจากหนังสือเรียนหรือสืบค้นข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้อื่นๆ เพื่อหาคำ�ตอบ
ซึ่งนักเรียนควรอธิบายได้ว่า การลำ�เลียงธาตุอาหารในพืชมีความซับซ้อนกว่าการลำ�เลียงน้ำ� น้ำ�สามารถ
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 10 | การลำ�เลียงของพืช
ชีววิทยา เล่ม 3
134