147 / 302
10.3.2 ความสำ�คัญของธาตุอาหาร
ครูใช้คำ�ถามเพื่อนำ�นักเรียนเข้าสู่เนื้อหาว่าธาตุอาหารที่จำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชมี
อะไรบ้าง ซึ่งคำ�ตอบของนักเรียนอาจมีได้หลากหลาย และอาจตอบในสิ่งที่ไม่ใช่ธาตุอาหาร ครูควร
รวบรวมคำ�ตอบของนักเรียนเพื่อสรุปและปรับเปลี่ยนแนวคิดที่คลาดเคลื่อนของนักเรียน จากนั้นครู
ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลจากหนังสือเรียน โดยใช้ตาราง 10.1 และรูป 10.12 เพื่อประกอบการสืบค้น
โดยใช้คำ�ถามเพื่อนำ�การสืบค้น ดังนี้
การแบ่งกลุ่มธาตุอาหารสำ�หรับพืชสามารถแบ่งโดยใช้เกณฑ์ใดบ้าง
ถ้าพืชขาดธาตุอาหารจะส่งผลต่อการเจริญเติบโตของพืชอย่างไร
จากการสืบค้นนักเรียนควรสรุปได้ว่า พืชต้องการธาตุอาหารหลายชนิดในการดำ�รงชีวิต โดย
ต้องการธาตุอาหารแต่ละชนิดในปริมาณที่ไม่เท่ากันนอกจากนี้ธาตุอาหารแต่ละชนิดยังมีบทบาทหน้าที่
แตกต่างกันออกไป การแบ่งกลุ่มธาตุอาหารสามารถทำ�ได้โดยใช้เกณฑ์ต่าง ๆ กัน เช่น ปริมาณที่พืช
ต้องการ บทบาทหน้าที่ ธาตุอาหารแต่ละชนิดล้วนมีความสำ�คัญต่อการดำ�รงชีวิตของพืช หากพืชได้
รับธาตุอาหารชนิดใดก็ตามในปริมาณที่มากหรือน้อยกว่าความต้องการจะทำ�ให้พืชแสดงอาการต่างๆ
กัน นอกจากนี้ครูอาจถามนักเรียนเพิ่มเติมว่า
พืชสามารถได้รับธาตุอาหารบางชนิดทางใบได้ โดยธาตุอาหารนั้นจะต้องอยู่ในรูปสารละลายที่
มีส่วนผสมของสารลดแรงตึงผิว ซึ่งช่วยในการเคลื่อนที่ของธาตุอาหารเข้าสู่ใบพืช ธาตุอาหาร
จะเข้าสู่เซลล์ที่ใบของพืชจากการแพร่ผ่านคิวทิเคิลและปากใบ
ความรู้เพิ่มเติมสำ�หรับครู
แพร่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์โดยออสโมซิสหรือการแพร่แบบฟาซิลิเทต ในขณะที่ธาตุอาหารจะเคลื่อนที่ผ่าน
เยื่อหุ้มเซลล์และเข้าสู่เซลล์พืชได้ต้องอาศัยโปรตีนลำ�เลียงบนเยื่อหุ้มเซลล์ซึ่งธาตุอาหารแต่ละชนิดมี
กลไกในการเข้าสู่เซลล์พืชแตกต่างกันออกไป ครูอาจอธิบายเพิ่มเติมโดยทบทวนเกี่ยวกับสมบัติของ
เยื่อหุ้มเซลล์และการลำ�เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์ซึ่งนักเรียนได้ศึกษามาแล้ว
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 10 | การลำ�เลียงของพืช
ชีววิทยา เล่ม 3
135