225 / 284
จากนั้นครูบรรยายเนื้อหาของกระบวนการถ่ายทอดอิเล็กตรอนโดยใช้รูป 3.39 ในหนังสือเรียน
ประกอบการบรรยาย และร่วมกันสรุปเป็นประเด็นหลักดังนี้
- กระบวนการถ่ายทอดอิเล็กตรอนเกิดขึ้นบริเวณเยื่อหุ้มชั้นในของไมโทคอนเดรีย ซึ่งเป็น
บริเวณที่มีโปรตีนตัวนำ�อิเล็กตรอนชนิดต่าง ๆ ฝังอยู่
- สารพลังงานสูง คือ NADH และ FADH
2
ซึ่งมีสมบัติเป็นตัวให้อิเล็กตรอน จะส่งผ่าน
อิเล็กตรอนไปยังตัวนำ�อิเล็กตรอนต่าง ๆ บริเวณเยื่อหุ้มชั้นในของไมโทคอนเดรีย
- แก๊สออกซิเจนเป็นตัวรับอิเล็กตรอนตัวสุดท้ายในกระบวนการถ่ายทอดอิเล็กตรอนและได้
น้ำ�เป็นผลิตภัณฑ์
- ในขณะที่มีการส่งผ่านอิเล็กตรอน NADH และ FADH
2
จะเกิดการปลดปล่อยพลังงานออก
มาทีละน้อย พลังงานเหล่านี้นำ�มาใช้เป็นพลังงานในการเคลื่อนย้าย H
+
จากเมทริกซ์มายัง
ช่องว่างระหว่างเยื่อหุ้มชั้นในและเยื่อหุ้มชั้นนอกของไมโทคอนเดรีย
- การเคลื่อนย้าย H
+
ทำ�ให้เกิดความแตกต่างของความเข้มข้นของ H
+
ระหว่างผิวสองด้าน
ของเยื่อหุ้มชั้นในของไมโทคอนเดรีย
- H
+
ที่อยู่ในช่องว่างระหว่างเยื่อหุ้มชั้นในและเยื่อหุ้มชั้นนอกของไมโทคอนเดรีย จะแพร่กลับ
เข้าสู่เมทริกซ์ผ่านเอนไซม์ ATP synthase และเกิดการสร้าง ATP
ครูและนักเรียนอาจจะอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับคำ�ถามชวนคิดในหนังสือเรียนที่ว่า NADH 1
โมเลกุล ให้พลังงานเท่ากับ FADH
2
1 โมเลกุลหรือไม่ โดยครูให้นักเรียนใช้รูป 3.39 ประกอบคำ�อธิบาย
ว่า NADH 1 โมเลกุล ส่งผ่านอิเล็กตรอนไปยังตัวนำ�อิเล็กตรอนที่อยู่ในเยื่อหุ้มไมโทคอนเดรียมากกว่า
FADH
2
1 โมเลกุล ทำ�ให้เกิดการเคลื่อนย้าย H
+
ไปยังช่องว่างระหว่างเยื่อหุ้มไมโทคอนเดรียได้มากกว่า
ส่งผลให้เกิดการสร้าง ATP ที่มากกว่าตามไปด้วย และหลังจากการอภิปรายร่วมกันของนักเรียนครูอาจ
สรุปเป็นแผนภาพเพื่ออธิบายให้เข้าใจได้ง่ายขึ้นดังนี้
NAD
+
FAD
NADH
ตัวนำ�อิเล็กตรอน
ไซโทซอล
เมทริกซ์
FADH
2
e
-
e
-
e
-
e
-
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
H
+
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์
ชีววิทยา เล่ม 1
213