223 / 283
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ด้านความรู้
๑. กลุ่มดาวฤกษ์ต่าง ๆ ที่ปรากฏบนท้องฟ้าแต่ละ
กลุ่มมีการเรียงตัวของดาวฤกษ์ในตำ�แหน่ง
คงที่จึงมีรูปร่างเหมือนเดิม และมีเส้นทาง
การขึ้นและตกตามเส้นทางเดิมทุกคืน
๒. แผนที่ดาวเป็นแผนที่ท้องฟ้าที่ใช้ระบุตำ�แหน่ง
และเส้นทางการขึ้นและตกของกลุ่มดาวฤกษ์
บนท้องฟ้าเฉพาะพื้นที่หนึ่ง ๆ
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการสังเกต โดยสังเกตลักษณะและระบุ
ตำ�แหน่งของกลุ่มดาวแต่ละกลุ่มบนท้องฟ้า
๒. ทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปซกับ
สเปซและสเปซกับเวลา โดยนำ�ข้อมูลที่ได้
จากแผนที่ดาว อธิบายตำ�แหน่งและการ
เปลี่ยนแปลงตำ�แหน่งของกลุ่มดาวเมื่อเวลา
เปลี่ยนไป
๓. ทักษะการตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป
โดยการตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป
จากการรวบรวมข้อมูลและลงข้อสรุปเกี่ยวกับ
เส้นทางการขึ้นและตกของกลุ่มดาว
ด้านความรู้
๑. อธิบายการมองเห็นกลุ่มดาวแต่ละกลุ่มมีรูปร่างคงที่
๒. อธิบา ยแบบรูป เ ส้นทา ง ก า ร ขึ้นและตกขอ ง
กลุ่มดาวฤกษ์ต่าง ๆ
๓. อธิบายการใช้แผนที่ดาว เพื่อระบุตำ�แหน่งและ
เส้นทางการขึ้นและตกของกลุ่มดาวฤกษ์บนท้องฟ้า
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการสังเกต จากผลการสังเกตลักษณะ
และระบุตำ�แหน่งของกลุ่มดาวแต่ละกลุ่มบนท้องฟ้า
ได้อย่างครบถ้วน ตามความเป็นจริง โดยไม่เพิ่มความ
คิดเห็นส่วนตัว
๒. ประเมินทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปซ
กับสเปซและสเปซกับเวลา จากการใช้แผนที่ดาว
เพื่อสังเกตท้องฟ้าและอธิบายตำ�แหน่งและการ
เปลี่ยนแปลงตำ�แหน่งของกลุ่มดาวเมื่อเวลาเปลี่ยนไป
ได้อย่างถูกต้อง แม่นยำ�
๑. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับดาวฤกษ์
กลุ่มดาวฤกษ์และเส้นทางการขึ้นและตกของกลุ่มดาวฤกษ์ โดยอาจ
ใช้สถานการณ์ หรือคำ�ถาม หรือสื่อต่างๆ เช่น วีดิทัศน์ ภาพเคลื่อนไหว
๒. นักเรียนอภิปรายและลงข้อสรุปเกี่ยวกับกลุ่มดาวว่า กลุ่มดาว คือ
ดาวฤกษ์ที่สว่างหลายดวงที่มีตำ�แหน่งปรากฏบนท้องฟ้าใกล้กันและมี
การเรียงตัวของดาวฤกษ์ในตำ�แหน่งคงที่ เมื่อลากเส้นสมมติระหว่าง
ดาวแต่ละดวง อาจเห็นเป็นรูปร่างต่างๆ ตามจินตนาการของแต่ละคน
๓. นักเรียนสังเกตและอภิปรายเกี่ยวกับองค์ประกอบและวิธีการใช้
แผนที่ดาว และฝึกหัดการวัดมุมเงยและหามุมทิศ เพื่อระบุตำ�แหน่งของ
ดาวบนท้องฟ้า จากนั้นเลือกกลุ่มดาวที่ต้องการสังเกต และวางแผน
การดูดาว โดยมีเกณฑ์ในการเลือกคือกลุ่มดาวนั้นต้องปรากฏขึ้นและตก
ให้เห็นในเวลากลางคืน ในช่วงเวลาที่ต้องการสังเกต
๔. นักเรียนสังเกตกลุ่มดาวฤกษ์บนท้องฟ้าตามแผนที่วางไว้ บันทึกลักษณะ
ของกลุ่มดาว ตำ�แหน่งของกลุ่มดาวที่เวลาต่าง ๆ พร้อมทั้งระบุมุมเงย
และมุมทิศของกลุ่มดาวนั้น
๕. นักเรียนนำ�ข้อมูลจากการสังเกตมาอภิปรายเกี่ยวกับลักษณะการขึ้น
และตกของกลุ่มดาว การเปลี่ยนตำ�แหน่งของกลุ่มดาวเมื่อสังเกต ณ
เวลาต่าง ๆ
๖. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามว่ากลุ่มดาวที่เลือกจะ
มีเส้นทางการขึ้นและตกเป็นอย่างไรในปีต่อไป
213
วิทยาศาสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕
ตัวชี้วัด
๒. ใช้แผนที่ดาวระบุตำ�แหน่งและเส้นทางการขึ้นและตกของกลุ่มดาวฤกษ์บนท้องฟ้า และอธิบายแบบรูปเส้นทางการขึ้นและตกของกลุ่มดาวฤกษ์บนท้องฟ้าในรอบปี