137 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ตัวชี้วัด
๑๖. วิเคราะห์สถานการณ์การถ่ายโอนความร้อนและคำ�นวณปริมาณความร้อนที่ถ่ายโอนระหว่างสสารจนเกิดสมดุลความร้อนโดยใช้สมการ
Q
สูญเสีย
=
Q
ได้รับ
ด้านความรู้
๑. ความร้อนถ่ายโอนจากสสารที่มีอุณหภูมิสูง
กว่าไปยังสสารที่มีอุณหภูมิต่ำ�กว่าจนกระทั่ง
อุณหภูมิของสสารทั้งสองเท่ากัน
๒. สภาพที่สสารทั้งสองมีอุณหภูมิเท่ากัน เรียกว่า
สมดุลความร้อน
๓. เมื่อมีการถ่ายโอนความร้อนจากสสารที่มี
อุณหภูมิต่างกันจนเกิดสมดุลความร้อน
ปริมาณความร้อนที่สสารหนึ่งสูญเสียจะ
เท่ากับปริมาณความร้อนที่อีกสสารหนึ่งได้รับ
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการวัดโดยใช้เทอร์มอมิเตอร์วัด
อุณหภูมิของสสารและระบุหน่วยของการวัด
๒. ทักษะการจัดกระทำ�และสื่อความหมาย
ข้อมูล โดยการนำ�ข้อมูลเกี่ยวกับการถ่ายโอน
ความร้อนระหว่างสสารที่ทำ�ให้เกิดสมดุล
ความร้อนมานำ�เสนอในรูปแบบของตาราง
บันทึกผล กราฟ หรือแผนภาพ
ด้านความรู้
๑. อธิบายการถ่ายโอนความร้อนระหว่างสสารที่มี
อุณหภูมิต่างกันจนเกิดสมดุลความร้อน
๒. อธิบายวิธีการคำ�นวณปริมาณความร้อนระหว่าง
สสารเมื่อมีการถ่ายโอนความร้อนจนเกิดสมดุล
ความร้อน
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการวัด จากการใช้เทอร์มอมิเตอร์
วัดอุณหภูมิ พร้อมระบุหน่วยของการวัดได้อย่าง
ถูกต้องและเหมาะสม
๒. ประเมินทักษะการจัดกระทำ�และสื่อความหมาย
ข้อมูล จากการทำ�ตาราง กราฟหรือแผนภาพอย่าง
ถูกต้องและเหมาะสม และช่วยให้ผู้อื่นเข้าใจความ
หมายของข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว ชัดเจน และถูกต้อง
๑. ครูกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยและตั้งคำ�ถามเกี่ยวกับการถ่ายโอน
ความร้อนระหว่างสสารโดยอาจใช้วิธีซักถาม หรือสาธิต เพื่อนำ�ไปสู่
การทำ�กิจกรรมเกี่ยวกับการถ่ายโอนความร้อน
๒. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมโดยผสมสสารที่มีอุณหภูมิต่างกันแล้วการวัด
อุณหภูมิของสสารตั้งแต่เริ่มปฏิบัติกิจกรรมจนเกิดสมดุลความร้อน บันทึก
ผลและสรุป พร้อมทั้งนำ�เสนอ
๓. นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์เพื่อลงข้อสรุปได้ว่า
ความร้อนถ่ายโอนจากสสารที่มีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังสสารที่มีอุณหภูมิต่ำ�
กว่าจนกระทั่งอุณหภูมิของสสารทั้งสองเท่ากัน
๔. ครูให้ความรู้เพิ่มเติมว่า เมื่อมีการถ่ายโอนความร้อนจนกระทั่งอุณหภูมิ
ของสสารทั้งสองเท่ากัน เรียกสภาพที่สสารทั้งสองมีอุณหภูมิเท่ากันว่า
สมดุลความร้อน
๕. นักเรียนวิเคราะห์ข้อมูลจากสถานการณ์ที่มีการถ่ายโอนความร้อนระหว่าง
สสารจนเกิดสมดุลความร้อน โดยเขียนแผนภาพแสดงการถ่ายโอน
ความร้อนของแต่ละสสาร
๖. นักเรียนคำ�นวณปริมาณความร้อนที่ถ่ายโอนระหว่างสสารจนเกิดสมดุล
ความร้อนโดยใช้สมการ
Q = mc△t
และ
Q = mL
พร้อมระบุหน่วยของ
การคำ�นวณ
127
วิทยาศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑