202 / 367
การวิเคราะห์ตัวชี้วัด
แนวทางการจัดการเรียนรู้
แนวทางการวัดและประเมินตัวชี้วัด
ที่แตกต่างกัน และสารต่างชนิดกันมีสภาพ
ละลายได้ในตัวทำ�ละลายหนึ่ง ๆ ไม่เท่ากัน
เมื่ออุณหภูมิคงที่
๔. เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น สภาพละลายได้ของสาร
ส่วนมากจะเพิ่มขึ้น ยกเว้นแก๊สเมื่ออุณหภูมิ
สูงขึ้นสภาพการละลายได้จะลดลง ส่วน
ความดันมีผลต่อสภาพละลายได้ของแก๊ส
โดยเมื่อความดันเพิ่มขึ้น สภาพละลายได้
ของแก๊สจะเพิ่มขึ้น
๕. ความรู้เกี่ยวกับสภาพละลายได้ของสาร
เมื่อเปลี่ยนแปลงชนิดตัวละลาย และ
ตัวทำ�ละลาย อุณหภูมิและความดัน สามารถ
นำ�ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำ�วัน เช่น
การทำ�น้ำ�เชื่อมเข้มข้น การสกัดสารออกจาก
สมุนไพรให้ได้ปริมาณมากที่สุด
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ทักษะการสังเกต โดยสังเกตการเปลี่ยนแปลง
ที่เกิดขึ้นเมื่อเติมตัวละลายลงในตัวทำ�ละลาย
ที่มีปริมาณคงที่ ณ อุณหภูมิหนึ่ง และการ
เปลี่ยนแปลงของชนิดตัวละลาย ชนิด
ตัวทำ�ละลาย อุณหภูมิ และความดันที่มีต่อ
สภาพละลายได้ และบันทึกสิ่งที่สังเกตได้
๖. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม โดยสังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเมื่อค่อย ๆ
เติมตัวละลายลงในตัวทำ�ละลายที่มีปริมาณคงที่ ณ อุณหภูมิหนึ่ง บันทึก
การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และปริมาณตัวละลายที่มากที่สุดที่สามารถ
ละลายได้ วิเคราะห์ สรุปผลและนำ�เสนอ
๘. ครูรวบรวมข้อมูลทั้งชั้นเรียนและใช้คำ�ถามให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย
เพื่อลงข้อสรุปว่า เมื่อเติมตัวละลายลงในสารละลาย ณ อุณหภูมิหนึ่ง
ตัวละลายจะเหลืออยู่ในสารละลาย เพราะตัวละลายไม่สามารถละลายใน
ตัวทำ�ละลายได้อีกต่อไปที่อุณหภูมินั้น
๙. ครูให้ความรู้เพิ่มเติมว่า สารละลายที่ตัวละลายไม่สามารถละลายใน
ตัวทำ�ละลายได้อีกต่อไปที่อุณหภูมิหนึ่ง ๆ เรียกสารละลายนั้นว่า
สารละลายอิ่มตัว และปริมาณตัวละลายที่สารละลายได้มากที่สุดใน
ตัวทำ�ละลายปริมาณคงที่ จนสารละลายอิ่มตัว คือ สภาพละลายได้ของ
สารนั้น ซึ่งสภาพละลายได้ของสารมีหน่วยเป็นกรัมของตัวละลายต่อ
ปริมาณ ๑๐๐ กรัม ของตัวทำ�ละลาย
๑๐. ครูใช้คำ�ถามและกระตุ้นให้นักเรียนเกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อ
สภาพละลายได้ของสาร
๑๑. นักเรียนออกแบบการทดลองเพื่อสังเกตผลของชนิดตัวละลาย ชนิด
ตัวทำ�ละลาย และอุณหภูมิ ที่มีต่อสภาพละลายได้ของสาร โดยใช้สารเคมี
และอุปกรณ์ที่กำ�หนด
๑๒. นักเรียนนำ�เสนอแผนการทดลอง ประกอบด้วย ปัญหา สมมติฐาน ตัวแปร
สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้ วิธีการทดลอง และตารางการบันทึกผล ครูและ
นักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อตรวจสอบความถูกต้องของแผนการทดลอง
และปรับปรุงแผนการทดลองให้ถูกต้องเหมาะสม
๑๓. นักเรียนลงมือทำ�การทดลองตามที่วางแผน โดยใช้เครื่องมือที่เหมาะสมใน
การวัดมวล วัดปริมาตร บันทึกผล และเก็บข้อมูลเพื่อรวบรวมหลักฐาน
เชิงประจักษ์จากการทดลอง และนำ�เสนอ
ด้านทักษะ
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
๑. ประเมินทักษะการสังเกต จากผลการบันทึกสิ่ง
ที่สังเกตได้จาก การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเมื่อ
เติมตัวละลายลงในตัวทำ�ละลายที่มีปริมาณคงที่
ณ อุณหภูมิหนึ่ง และการเปลี่ยนแปลงของชนิด
ตัวละลาย ชนิดตัวทำ�ละลาย อุณหภูมิ และความดัน
ที่มีต่อสภาพละลายได้ของสารได้ครบถ้วน ตาม
ความเป็นจริง โดยไม่เพิ่มความคิดเห็นส่วนตัว
192