219 / 284
การลำ�เลียงสารโดยการสร้างเวสิเคิล
ครูยกตัวอย่างกรณีที่เซลล์ลำ�เลียงสารขนาดใหญ่มากเข้าและออกจากเซลล์ เพื่อแสดงให้เห็น
ว่าการลำ�เลียงสารนอกจากจะเกิดผ่านชั้นลิพิดและผ่านโปรตีนแล้ว เซลล์ยังมีกลไกการลำ�เลียงแบบ
อื่นอีก เช่น การลำ�เลียงสารโดยการสร้างเวสิเคิล
ครูให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกลไกและตัวอย่างกรณีการลำ�เลียงสารโดยการสร้าง
เวสิเคิล (รูป 3.34 และ 3.35 ในหนังสือเรียน) และอาจอธิบายเอกโซไซโทซิสโดยใช้ตัวอย่างการหลั่ง
เอนไซม์ที่ใช้ในการย่อยอาหารจากเซลล์บุผิวของกระเพาะอาหารเข้าสู่ช่องในกระเพาะอาหาร จากนั้น
อธิบายเอนโดไซโทซิสโดยใช้ตัวอย่างการนำ�แบคทีเรียเข้าสู่เซลล์เม็ดเลือดขาวกลุ่มฟาโกไซต์ ซี่งจัดเป็น
ฟาโกไซโทซิส จากนั้นอธิบายพิโนไซโทซิส และการนำ�สารเข้าสู่เซลล์โดยอาศัยตัวรับ ซึ่งเป็นการลำ�เลียง
สารแบบเอนโดไซโทซิสเช่นเดียวกัน ครูให้นักเรียนเขียนแผนภาพเพื่อสรุปกลไกการลำ�เลียงสารโดย
การสร้างเวสิเคิล
ครูให้นักเรียนร่วมกันสรุปถึงการลำ�เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์ด้วยวิธีต่าง ๆ รวมถึงสมบัติ
ของสารและสมบัติของโครงสร้างต่าง ๆ ของเยื่อหุ้มเซลล์ที่สัมพันธ์กับวิธีการลำ�เลียงสารต่างชนิด
ด้านความรู้
- การลำ�เลียงสารเข้าและออกจากเซลล์โดยการแพร่ ออสโมซิส การแพร่แบบฟาซิลิเทต และ
แอกทีฟทรานสปอร์ต จากการตอบคำ�ถาม การอภิปราย และการทำ�กิจกรรม
ด้านทักษะ
- การสังเกต การจำ�แนกประเภท และการลงความเห็นจากข้อมูล จากการตอบคำ�ถาม การ
อภิปราย และการทำ�กิจกรรม
- การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ จากการนำ�เสนอและสืบค้นข้อมูล
- การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา จากการอภิปราย และการทำ�กิจกรรม
ด้านจิตวิทยาศาสตร์
- ความอยากรู้อยากเห็นและการใช้วิจารณญาณ จากการตอบคำ�ถาม การอภิปราย และการ
ทำ�กิจกรรม
- ความรอบคอบ ความซื่อสัตย์ และความใจกว้าง จากการทำ�กิจกรรม
แนวการวัดและประเมินผล
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 3 | เซลล์และการทำ�งานของเซลล์
ชีววิทยา เล่ม 1
207